Beschrijving
Accentverlichting is het belichten van bijvoorbeeld bureaus, leestafels, kunstobjecten, muren, vloeren, wanden en plafonds. Accentverlichting is onder te verdelen in kleine en grote spots. Voor vrijwel alle spots zijn led-lampen een energiezuinig alternatief.
Kleine spots
Voor kleine spots, bijvoorbeeld voor het aanlichten van kleine voorwerpen vanaf korte afstand, werden traditioneel vaak gloeilampen en halogeenlampen gebruikt. Er zijn tegenwoordig voldoende led-lampen beschikbaar met een kleur als een gloei- of halogeenlamp ((extra) warm wit, kleurtemperatuur 2700 Kelvin). Een halogeenlamp van 20 resp. 35 Watt kan vervangen worden door een led-lamp van 5 resp. 8 Watt. Voor sommige toepassingen is nog geen led beschikbaar met goede lichtkwaliteit en kleurweergave, denk aan het aanlichten van Haagse School schilderijen. Voor moderne schilderijen wordt wel led gebruikt.
Grote spots
Voor het vervangen van grote spots waren metaalhalide (ook wel halogenide)lampen en hogedruknatriumlampen lange tijd energiezuinige alternatieven voor hogedrukkwiklampen. Inmiddels is led daar veelal ook beter alternatief. Gasontladingslampen zijn veelal verplicht te vervangen.
Diverse lampen die gebruikt werden voor accentverlichting
Hieronder wordt een overzicht gegeven van diverse lampen die in het verleden gebruikt werden voor accentverlichting.
De kleurwaarde (CRI) kan variëren tussen de 0 en de 100. De waarde 100 wil dan zeggen dat het licht van een bepaalde lamp net zo goed de kleuren weergeeft als daglicht of een gloeilamp. Een hoge waarde (bijv. 90) betekent dat het licht van die lichtbron de kleuren van het belichte object natuurgetrouwer weergeeft dan een lichtbron met een lagere waarde (bijv. 70).
| Type | Energieverbruik | Levensduur (uren) | Kleurweergave (CRI) | Kleurweergave |
| led (gekleurd) | laag | 100.000 – 200.000 | n.v.t. | n.v.t. |
| led (wit) | gemiddeld tot laag | 30.000 – 50.000 | 40 – 90 | slecht tot goed |
| spaarlamp (CFL-, PL- of PLe-lamp) | gemiddeld | 6.000 – 10.000 | 80 – 96 | goed |
| halogeenlamp | hoog | 2.000 – 3.500 | 100 | zeer goed |
| hogedrukmetaal hal(ogen)idelamp | hoog | 6.000 | 50 – 95 | matig tot goed |
| gloeilamp | hoog | 1.000 – 2.000 | 100 | goed |
| hogedruk natriumlamp | 50 – 80 | matig tot goed |
Toepasbaarheid
…
Milieu aspecten
Het energieverbruik van led-spots is 20 tot 25% van dat van halogeenspots.
Financiële aspecten
Niet bekend. Vraag een offerte aan bij uw huisinstallateur.
De investeringskosten voor led-spots zijn hoger dan voor halogeenspots, maar deze worden gecompenseerd door de lange levensduur (tot 40.000 branduren) en het lage energieverbruik.
Bekijk onze suggesties om verlichtingsoffertes te beoordelen.
Rekenvoorbeeld
- 40 halogeenspots van 20 Watt met 40 branduren per week gedurende 50 weken per jaar worden vervangen door led-lampen van 5 Watt (met overeenkomstige lichtstroom en -bundel)
- Huidig verbruik en kosten: (40 × 20 × 40 × 50)/1.000 = 1.600 kWh = € 240 per jaar (€ 0,15 per kWh)
- Investering: € 15 per led-lamp = € 600 (inclusief montage)
- Besparing: 20 Watt – 5 Watt = 15 Watt per lamp (40 × 15 × 40 × 50)/1.000 = 1.200 kWh = € 180 in het eerste jaar.
- Terugverdientijd: 4 jaar (op basis van de energiekosten, als ook de uitgespaarde vervangingskosten worden meegerekend, is de terugverdientijd korter)
Aanvullende informatie
- ISSO publicatie 90 Energie-efficiënte verlichting in en rondom gebouwen
Bron: Stichting Stimular, Erkende Maatregelenlijst 2019