Beschrijving
Een pomp met toerenregeling stemt de benodigde capaciteit van de pomp continu af op het gewenste debiet. Dit is vaak gebaseerd op het aanpassen van de frequentie van de elektrische stroom. Het verlagen van de frequentie zorgt ook voor verlaging van het toerental van de pomp en dus van het elektriciteitsverbruik.
Pompen realiseren een bepaalde druk. Een nauwkeurige berekening van de benodigde capaciteit van pompen toont vaak aan dat installateurs te zware pompen installeren. Als het vermogen dan ook nog geregeld wordt met een smoorregeling gebruikt de pomp onnodig energie.
Soorten toerenregeling
Frequentieregelingen zijn voor elk gewenst vermogen leverbaar. Er zijn twee typen toerentalregelingen:
- Externe frequentieregeling, op een bestaande pomp te plaatsen
- Frequentiegeregelde pomp, waarbij de frequentieregeling in de pomp is geïntegreerd
Moderne pompen hebben standaard een frequentieregeling. Een aparte regeling is vaak kostbaar. De leverancier kan bepalen of een bestaande pomp uitgebreid kan worden met een externe frequentieregeling en of deze rendabel is. Zie ook maatregel Toerenregeling (zoals frequentieregeling) van elektromotoren. Bij vervanging van pompen kunnen wel frequentiegeregelde pompen worden geplaatst (de meerkosten zijn dan minimaal).
Nevenvoordelen toerenregeling
Een frequentiegeregelde pomp zorgt dat er geen onnodig hoge druk in de leidingen is, waardoor de schade aan kleppen afneemt en de kans op geruis in de leidingen (te hoge watersnelheid) afneemt.
Een extra voordeel van frequentiegeregelde pompen is dat er minder start- en stopmomenten zijn, waardoor er minder onnodig elektriciteitsverbruik is. Iedere keer dat een conventionele pomp start, vindt er gedurende een korte tijd opbouw van druk plaats. Een elektriciteitsmotor levert de aandrijving voor het maken van de druk. Dat zorgt enige tijd voor elektriciteitsverbruik zonder productie.
Toepasbaarheid
Frequentiegeregelde pompen kan men overal toepassen waar variatie in het pompvermogen is gewenst. In sommige situaties is de toerenregeling direct toepasbaar, in andere situaties moet het natuurlijk moment (vervangen van de pomp) afgewacht worden.
Milieuaspecten
Deze maatregel bespaart op het elektriciteitsverbruik van de pomp en hangt af van:
- Het vermogen van de pomp
- Het aantal draaiuren per jaar van de pomp
- Het percentage van de tijd dat de pomp op een lager debiet kan draaien
Financiële aspecten
Deze maatregel verdient zich op een zelfstandig moment binnen vijf jaar terug bij meer dan 4.100 draaiuren per jaar. Voor een natuurlijk moment is dit bij meer dan 3.000 draaiuren per jaar. (Bron: RVO voor EML 2023. Hierbij is gerekend met € 0,21 per kWh en € 1,16 per m3 aardgas (excl. BTW).)
Aanvullende informatie
Erkende maatregel voor energiebesparing
Het Activiteitenbesluit schrijft voor dat locaties die aan bepaalde voorwaarden voldoen verplicht zijn rendabele energiebesparende maatregelen te nemen. Deze maatregel is (onder voorwaarden) rendabel ofwel erkend. Een maatregel is erkend op een zelfstandig moment (“Direct uitvoerbaar? Ja”) of op een natuurlijk moment (bij vervanging/renovatie) en soms afhankelijk van de situatie. Lees meer in de maatregel Voldoe aan (erkende) maatregelen uit Activiteitenbesluit. Op de website van RVO kan je de volledige Erkende Maatregelenlijst (EML) 2023 downloaden met daarbij de technische en economische randvoorwaarden.
Energiezuinige technieken moeten goed beheerd worden om te besparen wat mogelijk is. Daarom heeft de overheid voor alle erkende energiemaatregelen aangegeven welk doelmatig beheer en onderhoud (DBO) nodig is. Beoordeel jaarlijks of de techniek nog goed functioneert. Lees meer in de tip Jaarlijks doelmatig beheer en onderhoud van (erkende) energiemaatregelen.
Zie voor meer informatie over specifieke pompen:
- Frequentiegeregelde cv-pomp
- Frequentiegeregelde vacuümpomp
- Frequentieregeling circulatiepomp zwembadwater
- Frequentieregeling koelwaterpomp kroesoven
Bronnen: Stichting Stimular, Best practice efficiënte elektrische aandrijvingen, Erkende Maatregelenlijst 2019, Erkende Maatregelenljst 2023 en Informatiebank