Op 7 februari organiseerde Stimular een inspiratiedag voor alle gemeenten en bijbehorende omgevingsdiensten die de Milieubarometer aan hun bedrijven aanbieden. Centraal stond de vraag hoe de lokale overheid bedrijven in beweging brengt richting klimaatneutraal ondernemen.
Klimaatneutraal is een relatief nieuwe term, maar in de media wordt er veel over gesproken en geschreven. De nieuwsberichten, krantenartikelen en tv-programma’s over ‘gasloos’ en ‘klimaatverandering’ volgen elkaar steeds sneller op. De doelstelling om klimaatneutraal te worden is ook van belang voor bedrijven. Maar veel bedrijven zijn zich nog nauwelijks bewust van hun kansen en opgaven in de energietransitie.
Naast energiebesparing is het overschakelen op duurzame energie nodig om klimaatneutraal te worden. Om uiterlijk in 2050, maar liever eerder, klimaatneutraal te zijn is nu actie nodig! Stimular ziet een belangrijke rol voor gemeenten en toezichthouders om het thema klimaatneutraal op de agenda te zetten bij bedrijven. Tijdens de inspiratiedag werd in een deelsessie een aanpak daarvoor toegelicht. Andere deelsessies gingen over lokale groepsaanpakken (zogenaamde koplopersprojecten) en groepsaanpakken op bedrijventerreinen.
Milieubarometer inzetten bij toezicht energiebesparing
De laatste jaren zijn er vanuit wetgeving meer handvatten voor energiebesparing voor bedrijven. Denk aan de Erkende Maatregelen en de EED-energie-audit. Frencken Europe BV laat zien dat de Milieubarometer het makkelijker en overzichtelijker maakt om aan de wetgeving te voldoen. Door de Milieubarometer in te vullen borgt Frencken de energieregistratie (voor 5 jaar op een rij) voor de volgende EED-ronde. De Erkende Maatregelen kunnen in de Milieubarometer gescoord worden en met een paar klikken maakt een bedrijf een actueel actieplan.
Anouk Schrauwen van Stimular: “In de volgende EED-ronde kunnen ook meer ambitieuze maatregelen beoordeeld worden. Zo stapt het bedrijf van energiebesparing door naar klimaatneutraal ondernemen. Voor een bedrijf is het heel handig dat dat verenigd is in één tool. Het voorbeeld van Frencken gaat over de EED, maar toezichthouders hebben ook bij Erkende-Maatregelen-controles de uitgelezen mogelijkheid het thema klimaatneutraal ondernemen te agenderen”. Ruben van Brenk van de gemeente Utrecht roept gemeenten op om intensiever samen te werken met hun omgevingsdienst. “Het is raar als een omgevingsdienst komt handhaven op de Erkende Maatregelen (de stok), terwijl de gemeente bezig is het zelfde bedrijf via het stimulerende spoor te verduurzamen (de wortel). Spreek een gezamenlijke strategie af. De werkwijze van de gemeente Utrecht kan als voorbeeld dienen.”
Doelgroep: bedrijven die energiecontroles krijgen
Bedrijventerrein aanpak
Isja Dominicus van Stimular: “De bedrijventerrein aanpak is kansrijk als er een actief parkmanagement en een lokale adviseur of trekker is”. Een voorbeeld is het bedrijventerrein Lage Meren Meilust in Bergen op Zoom. Dit bedrijventerrein wil Brabantse koploper worden op het gebied van duurzaam en energiezuinig ondernemen. Eén van de startactiviteiten is dat voor 40 bedrijven op het terrein een CO2-footprint is gemaakt met de Milieubarometer. Doordat alle bedrijven met de Milieubarometer werken kunnen zij onderling hun resultaten vergelijken en een totale footprint bereken. Komende jaren wordt de voortgang ook met de Milieubarometer gemonitord.
Het voordeel van een groepsaanpak is dat bedrijven elkaar motiveren om maatregelen uit te voeren. Een bedrijventerrein aanpak biedt daarnaast ook de mogelijkheid om gezamenlijke duurzame energieopwekking te onderzoeken en uitwisseling van energie en grondstoffen.
Doelgroep: alle bedrijven op het terrein
Koplopersaanpak
De Koplopersaanpak is een lokale aanpak georganiseerd door Jaap de Vries van DZyzzion, een Milieubarometer-ambassadeur die werkzaam is in Noord Nederland. Ruim 300 bedrijven namen inmiddels deel aan de koploperprojecten. Jaap de Vries: “Kern van deze projecten is dat duurzame oplossingen er in overvloed zijn. We moeten ze alleen wel herkennen en ook daadwerkelijk gaan toepassen. Gewoon DOEN dus! Daar is een verandering van mindset voor nodig. Als er voldoende Koplopers zijn met een duurzame mindset, dan wordt duurzaam ondernemen de norm en volgt het peloton vanzelf.”
In drie bijeenkomsten stellen bedrijven hun CO2-footprint op met de Milieubarometer en maken zij een plan om hun energieverbruik te reduceren. De plannen presenteren zij tijdens een slotbijeenkomst aan elkaar. Het voordeel van een groepsaanpak is dat bedrijven elkaar motiveren om maatregelen uit te voeren.
Doelgroep: bedrijven die koploper of middenmoter zijn
Aanvullend: duurzaam inkopen en het goede voorbeeld geven
Naast de bovenstaande stimulerende en handhavende aanpakken kunnen overheden bedrijven ook in beweging te zetten door duurzaam in te kopen. Ook is het belangrijk om zelf het goede voorbeeld te geven door de eigen organisatie klimaatneutraal te maken.