Het heeft voor bedrijven veel voordelen als de werknemers dicht bij de vestiging wonen. Zo hebben de werknemers meer keuzemogelijkheden om op het werk te komen en nemen de kansen voor de fiets of het OV toe. Bij ‘gelijke geschiktheid’ kan je kiezen voor de medewerker die het meest nabij woont of op een locatie die een goede OV-verbinding heeft naar jouw vestiging.

Sluit indien mogelijk aan op een warmtenet en ga van het gas af. De huidige warmtenetten zijn meestal nog afhankelijk van fossiele bronnen, maar op termijn kunnen warmtenetten goed gevoed worden met duurzame warmtebronnen, zoals geothermie. Informeer bij je gemeente naar ontwikkelingsplannen voor warmtenetten in het gebied.

Voor lokaal en regionaal transport vormen aardgasauto’s een alternatief voor auto’s op diesel en benzine. Voorwaarde hiervoor is een aardgasaanvulpunt in de buurt. Aardgas draagt bij aan verlaging van fijnstof, NOx- en CO2-uitstoot.

Zoek opdrachten en opdrachtgevers in de nabijheid van jouw bedrijf. Benadruk de wederzijdse voordelen van lokale samenwerking. Deze maatregel leidt tot een besparing op kosten van zakelijk verkeer, logistiek en reistijd.

Acquireer gericht op retourlading om daarmee het gedeeltelijk of volledig leeg retour rijden te reduceren. Dit kan op incidentele basis acquisitie uitvoeren om zo één of enkele ritten te voorzien van retourlading. Of gericht op het verkrijgen van een structureel aanbod van retourlading (tegen een rendabel tarief) in de regio waar vrachtwagens vaak geheel of grotendeels leeg in de buurt komen.

Gebruik afsluiters ook om na werktijd de apparatuur die niet onder druk hoeft te staan af te sluiten. Hierdoor houdt de compressor een kleiner netwerk op druk, waardoor er minder lekverliezen optreden en de compressor minder energie verbruikt.

Jouw bedrijf kan veel kosten besparen met afvalscheiding. De afvalinzamelaar is over het algemeen graag bereid je daarbij te ondersteunen.

De afvalinzamelaar is over het algemeen graag bereid daarbij te ondersteunen. Voorbeelden zijn: diverse maten containers, (geplastificeerde) scheidingslijsten, duidelijke bordjes bij de container, en afvalanalyse.

Het verwijderen van verpakkingen kost vaak veel tijd en het afvoeren ervan veel geld. Ook het transport van verpakkingen kost veel energie. Het is daarom zinvol om na te gaan of dit beter kan voor de goederen die je inkoopt. Neem contact op met je leverancier en bepaal welke verpakking goed is voor het product en ook voor het milieu. Denk aan producten zonder verpakking, minder verpakkingsmateriaal, verpakkingen van materialen met een lage milieubelasting.

In alle koopgesprekken kan verpakkingsafval aan de orde worden gesteld, stuur er bij jouw leveranciers op aan dat er zo weinig mogelijk verpakkingsmateriaal wordt gebruikt. Deze maatregel bespaart grondstoffen en arbeidstijd voor het uitpakken en afval scheiden.

In veel bedrijven en organisaties is het mogelijk vaker en langer het licht uit te doen.

Een afvalplan geeft inzicht in de te verwachten soorten en hoeveelheden afval en de bijbehorende kosten. In het afvalplan worden de afspraken met alle betrokkenen over de verwijdering van dit afval vastgelegd. Het afvalplan kan onderdeel zijn van een kwaliteitsplan of VGM-plan.

Monitor en registreer de hoeveelheid afval die jouw bedrijf produceert. Deze meting levert naast inzicht in de milieubelasting ook ideeën voor het scheiden en verminderen van afvalstromen. Je vindt hier ook hoe je het afvalvolume (m3) omrekent naar gewicht (kg).

Laat de uitvoerder een beknopte afvalregistratie bijhouden op de bouwplaats. De uitvoerder kan aan de hand van deze registratie de afvalscheiding beter begeleiden en kan eenvoudig controleren of de verwijdering van het afval volgens de planning en begroting verloopt. Eventueel kan de afvalregistratie geïntegreerd worden in het weekrapport van de uitvoerder.

Bouwbedrijven kunnen veel kosten besparen met afvalscheiding. Vraag aan uw afvalinzamelaar regelmatig (per jaar of per kwartaal) overzichten van de hoeveelheden afval die de inzamelaar voor jou afgevoerd heeft. De overzichten moeten informatie bevatten over de soort en hoeveelheden afval (in m3 en kg) per project en per periode. Uit deze overzichten kun je afleiden hoe de afvalscheiding verloopt en of de containers wel goed gevuld zijn geweest (kg per m3 containervolume).

Afvalscheiding leidt tot een vermindering van de hoeveelheid restafval (=lagere afvoerkosten) en tot een toename van het hergebruik van materialen. Op de bouwplaats kan afvalscheiding gestimuleerd worden door: duidelijke scheidingsbakken te plaatsen, de medewerkers goed te instrueren en afspraken te maken met onderaannemers, etc.

ICT verbruikt veel elektriciteit; op een kantoor kan het verbruik van de serverruimte oplopen tot een derde van het elektraverbruik. Hier vind je een overzicht van energiebesparingsmaatregelen die toegepast kunnen worden om het energieverbruik als gevolg van ICT op verschillende niveaus te verminderen.

Onderzoek van AgentschapNL (nu RVO) heeft aangetoond dat actief energiebeheer 5 tot 10% besparing op het totale energieverbruik oplevert. Deze besparingstip gaat over het analyseren van het energieverbruik met gegevens van slimme meters en grootverbruikmeters.

Een grote cv-ketel die ook warm tapwater verzorgt is inefficiënt. Zo ook een verwarmingsketel die buiten het stookseizoen alleen voor de productie van warm tapwater in bedrijf is. Wek het warm tapwater met een aparte ketel of gasgestookte boiler op.

Veel elektrische apparaten zijn voorzien van een energielabel dat aangeeft hoe zuinig het apparaat is in zijn klasse. A (of soms nog A+++) is het meest zuinig en G is het minst zuinig. Apparaten met een goed energielabel zijn iets duurder in de aanschaf, maar goedkoper in het gebruik. Gemiddeld bespaar je per labelstap 10 tot 20% elektriciteit.

In bedrijfsruimtes waar regelmatig voertuigen in en uit moeten, kan veel energie bespaard worden door de deur te automatiseren. Er moet dan een elektromotor zijn voor de deurbediening, en een naderingsschakelaar voor het open en dicht gaan. Overigens geldt dat als de medewerkers normaal gesproken al gedisciplineerd met de deuren omgaan, de terugverdientijd van deze maatregel vrij lang is. Let wel: de naderingsschakelaar moet zo zijn afgesteld dat de deur niet reageert op langsrijdende voertuigen. De deur moet om veiligheidsredenen ook met de hand kunnen worden geopend.

Ruim de helft van alle auto’s rijdt met banden met onderspanning. Dat komt omdat autobanden, net als fietsbanden, langzaam hun spanning verliezen. Dat is ongeveer 0,2 bar per 3 maanden. Doordat de rolweerstand toeneemt, verbruikt de auto 2 tot 5 % extra brandstof. Ook neemt de bandenslijtage sterk toe, waardoor veel eerder nieuwe banden nodig zijn. Daarbij is rijden met de juiste bandenspanning veiliger.

Vaak loopt er in een bedrijf meer stroom door elektriciteitskabels en apparaten dan er nuttig wordt gebruikt. Die extra stroom wordt niet gemeten door een gewone verbruiksmeter en wordt aangeduid met blindstroom. Voorkom of beperk blindstroom indien je betaalt voor blindstroom. Zo ook indien je het vermogen van jouw aansluiting moet laten vergroten; mogelijk kost verlaging van de blindstroom minder dan aanpassen van de aansluiting.

Beperk het toerental van de ventilatoren in de zaalkoelers (computer room air handlers: CRAH’s) van de serverruimte door een toerenregeling toe te passen op de bestaande ventilatoren of door het aanschaffen van nieuwe zaalkoelers (CRAH’s) ventilatoren waarop de toerenregeling is toegepast. Een halverering van het toerental levert 80% energiebesparing op.

Afvalbeheer is teamwerk: iedereen moet op de hoogte zijn van de stand van zaken en de aanpak. Bespreek tijdens het uitvoerdersoverleg je doelen en aanpak van het afvalbeheer. Gebruik de jaarcijfers en kengetallen uit jouw milieuregistratie om je doelen en acties te illustreren. Bespreek met de uitvoerders ook aandachtspunten voor de bouwplaats. Denk aan: schone werkplekken, geen zwerfvuil op het terrein, informatieborden bij containers, afspraken daarover met afvalinzamelaar, controle op uitgifte van materialen, veilige opslag, deksels op vloeibare verf en oplosmiddelen.

Zorg dat jouw WKO (Warmte-Koude Opslag) goed wordt benut, hier valt vaak veel efficiëncy-winst te halen. Dat kan door een combinatie van monitoring, inregeling en fysieke aanpassingen. Vooral in de eerste jaren na installatie is dit belangrijk, maar ook als de warmte- of koudevraag in een pand verandert of door andere wijzigingen. Aanpassingen kunnen regeltechnisch zijn of fysieke aanpassingen in leidingen, sensoren en pompen.

Een trein- of buskaart wordt normaal gesproken aan het loket gekocht of via het huisadres. Voor een deel van de werknemers is dit een drempel om met het OV te reizen. Door een contract af te sluiten met OV-bedrijven kan je de medewerkers direct aan de benodigde OV-kaarten helpen. Het bedrijf neemt dan de voorfinanciering voor zijn rekening, tegen een beperkte korting vanwege grootgebruik. Je kunt overwegen om de volledige reis per openbaar vervoer te vergoeden, ongeacht de afstand. Werknemers krijgen daarmee zeker op grotere afstand een directe stimulans om vaker voor bus of trein te kiezen.

U kunt de afvalscheiding op de bouwplaats vergemakkelijken door per verdieping of wooneenheid voor elke afvalstroom een ‘big bag’ te plaatsen. Het afval kan dan direct gescheiden worden op de plaats waar het ontstaat. De zakken kunnen geleegd worden in de containers die op een centrale plaats zijn opgesteld. Scheiding van afval verlaagt de kosten aanzienlijk.

Biodiesel en bio-ethanol kan bijgemengd worden toegepast in voertuigen, mobiele werktuigen en aggregaten. Bij hogere percentages zijn mogelijk aanpassingen aan de motor nodig. Biobrandstoffen zijn over het algemeen iets duurder dan fossiele brandstoffen. De CO2-winst van deze biobrandstoffen uit afval en residuen kan oplopen tot 89%.

Maak gebruik van biologisch afbreekbare lijmen en lijmen zonder organische oplosmiddelen. Zo verminderten de VOS-emissies. Gebruik bijvoorbeeld: droge lijm, beenderlijm of smeltlijmen.

Naar schatting 20 tot 30 % van alle verkochte hydrauliekolie komt in het milieu terecht. Smeermiddelen gaan altijd verloren. Het gebruik van biologisch afbreekbare smeermiddelen en oliën vermindert de milieuvervuilende emissies (naar lucht en bodem) in de gebruiksfase.

Verminder persluchtgebruik voor (droog)blazen door gebruik te maken van een blower.

De boordcomputer (blackbox) is een instrument voor een effectieve en efficiënte aansturing van de transportoperatie. Boordcomputers geven inzicht in prestatie-indicatoren. Hiermee wordt ook een daling van het brandstofverbruik gerealiseerd.

Een zuinige, veilige en comfortabele rijstijl kan worden ondersteund door meerdere vormen van in-car apparatuur. Denk aan een toerenteller, boordcomputer, cruisecontrol, snelheidsbegrenzer of start-stop systeem. De diverse accessoires leveren ieder een besparing op van gemiddeld 5%. De daadwerkelijke besparing is afhankelijk van het huidige rijgedrag van chauffeurs.

Kies bij de aanschaf van silicone en kit voor een grotere hoeveelheid of anders voor een hervulbare spuitbus of pistool. Deze maatregel leidt tot een vermindering van de hoeveelheid verpakkingsafval, plus minder grondstofverlies.

Laat uw lakken aanleveren in een herbruikbare bulkcontainer van 200, 400 tot 1.000 liter in plaats van kleinere blikken. Deze maatregel bespaart op arbeidskosten, afvalverwijderingskosten en grondstofverlies.

Schaf producten, zoals ontvettingsmiddelen, autoshampoo en melk, in grootverpakking (bulkverpakking) aan in plaats van in stukverpakking. Overleg met jouw leverancier over de mogelijkheden.

Pas de toeren van de ventilatoren van de luchtbehandelingssystemen en dakventilatoren aan op de bezettingsgraad van de ruimte in het gebouw. Voorzie de ventilatoren van een tweetoerenmotor of een frequentieregelaar, eventueel in combinatie met een gebouwbeheersysteem. Deze maatregel leidt tot een besparingen van 20% op het elektriciteitsgebruik van de ventilatoren.

Je kunt carpoolen onder medewerkers op meerdere manieren stimuleren. Denk aan parkeerplaatsen dicht bij de ingang, thuiskomgarantie of een carpoolmatch-systeem. De toepasbaarheid van carpoolen stijgt met het aantal werknemers. Natuurlijk kan worden samengewerkt met andere bedrijven. In de stad zijn de voordelen het grootst in verband met parkeerproblemen.

In kantoren staat soms nog in iedere ruimte een printer.Doordat deze apparaten de hele dag aan of stand-by staan verbruiken ze veel energie. Daarbij zorgt een printer in de buurt van het bureau ervoor dat er meer geprint wordt. Verminder het aantal apparaten door meerdere printers en evt. ook andere kantoorapparaten te vervangen door één grotere printer.

Door te communiceren over wat je inspanningen zijn op het gebied van duurzaamheid, informeer en inspireer je klanten, opdrachtgevers en andere bedrijven. Communiceren over duurzaamheid kan via een duurzaamheidsjaarverslag of mvo-jaarverslag, maar ook op minder omvangrijke manieren.

Ruimtes die onderling verbonden zijn maar verschillende functies en klimaateisen hebben, worden van elkaar gescheiden met flappen, snelsluitende deuren of losse wanden. Door de compartimentering kan op geconcentreerde wijze aan de warmte- of koudebehoefte worden voldaan en wordt dus minder ruimte nodeloos verwarmd of gekoeld. Dat betekent altijd een energiebesparing.

Als er geen vraag is naar perslucht draait de compressor zo nu en dan, omdat er altijd perslucht verloren gaat door lekken. Het rendement van het opwekken van perslucht is gemiddeld 3 tot 5%, de rest van de verbruikte energie wordt omgezet in warmte. Zorg daarom dat de compressor alleen werkt als perslucht gebruikt wordt.

Gebruik een checklist om regelmatig de bouwplaats te controleren op veiligheid (nodig voor VCA) en het omgaan met afval en milieuschadelijke producten. De uitvoerder bespreekt de resultaten van de bouwplaatsinspectie in het werkoverleg en indien nodig worden samen met de bouwplaatsmedewerkers maatregelen genomen.

Een motor die goed onderhouden is, verbruikt minder brandstof en stoot minder uitlaatgassen uit. Controleer de voertuigen regelmatig op eventuele lekkages en schades en controleer regelmatig de bandenspanning.

Controleer – in meerdere seizoenen en op meerdere momenten van de dag – het functioneren van de regeling(en) van de cv-installatie. Een eerste indicatie verkrijg je door de temperatuur van het cv-water te controleren. Controleer – indien aanwezig – ook de data die de cv-regelapparatuur weergeeft. Vraag je installateur om hulp als je vermoedt dat de cv-installatie niet goed geregeld is.

Goed onderhouden werktuigen veroorzaken 10 tot 40% minder uitlaatgassen in de werkomgeving van medewerkers. Goed onderhoud kan door: dagelijkse controle op eventuele lekkages van de hydrauliek, olie of diesel en schades aan de machine, goede bandenspanning, registratie van het energieverbruik

Duurzaam verlichten begint met het optimaal gebruik van daglicht, dat wil zeggen bij een goed ontwerp van de daglichtopeningen (ramen, lichtkoepels, lichtstraten en glasstroken in scheidingswanden). Enerzijds kost dit minder energie voor verlichting. Maar minstens zo belangrijk: mensen vinden daglicht prettig. Denk aan bedrijfshallen en zwembaden waar daglicht (via de gevel) slechts beperkt binnen kan komen. Overweeg daglichttoetreding via het dak bij nieuwbouw of vernieuwing van het dak.

Duurzaam verlichten begint met het optimaal gebruik van daglicht, dat wil zeggen bij een goed ontwerp van de daglichtopeningen (ramen, lichtkoepels, lichtstraten en glasstroken in scheidingswanden). Enerzijds kost dit minder energie voor verlichting. Maar minstens zo belangrijk: mensen vinden daglicht prettig.

Met een daglichtafhankelijke regeling wordt de hoeveelheid kunstlicht afgestemd op de lichtbehoefte, afhankelijk van de hoeveelheid daglicht. De daglichtafhankelijke regeling kan gekoppeld worden aan een lamp, een lichtstraat of de gehele verlichting in een gehele ruimte. Besparing op het elektriciteitsverbruik voor verlichting tot 50%. Wanneer daglicht beperkt is, zal de besparing 20 tot 30% zijn.

Een daglichtgeleidingssysteem of daglichtspot is een kleine ronde daglichtkoepel met daaronder een buis met een reflecterende binnenwand die het licht tot ongeveer 10 meter het gebouw in transporteert. Ze zijn handig voor ruimtes die niet grenzen aan buiten, en ruimtes waar lichtkoepels voor oververhitting zorgen.

Als op de werkplek één of meerdere fietsen voor algemeen gebruik beschikbaar is/zijn, kunnen medewerkers voor korte ritten de auto (of het meestal tragere OV) laten staan. Het is ook mogelijk om voor de deel- of dienstfietsen een leasecontract af te sluiten met een leasemaatschappij.

Een veel voorkomend probleem in bedrijfspanden is optrekkend vocht vanuit de kruipruimte. Door optrekkend vocht wordt de luchtvochtigheid in de werkruimte hoog. Vaak heeft dit ook stankoverlast tot gevolg. Ook zorgt het verwarmen van vochtige lucht voor een hoger energieverbruik. Het afdekken van de bodem voorkomt dit. De meeste bodemafdekkers hebben ook isolerende werking, wat het energieverbruik voor verwarming verder terugdringt.

Apparatuur met Energy Star heeft een lager elektriciteitsverbruik dan apparatuur zonder Energy Star specificatie. Beschikbaar voor desktops, laptops en beeldschermen.

Ieder leidingnet verliest perslucht. Detecteer en repareer persluchtlekkages, en voorkom ze door goed onderhoud. Perslucht is een dure vorm van energie. Regelmatig onderhoud kan een energiebesparing tot 20% van het totale energieverbruik van de compressor tot gevolg hebben.

Net als bij een persluchtsysteem is bestrijding van lekken bij een vacuümnet belangrijk. Voor een systeem met lage drukken (gemiddeld tot hoog vacuüm, 10 mbar) geldt dat het voor de goede werking essentieel is dat het systeem lekvrij is. Bij wat hogere druk (laag vacuüm, 10 mbar 1 bar) is een geringe lekstroom geen probleem voor de goede werking van het systeem. Spoor lekken op als de lekstroom meer bedraagt dan 5% van het maximale vermogen van de pomp.

Beperk warmteverlies door de dichtsbijzijnde heater automatisch uit te schakelen wanneer de bedrijfsdeur geopend is.

Deuren tussen ruimtes die van temperatuur verschillen, moeten bij voorkeur snel gesloten worden. Voorzie ze van een deurdranger.

Verstuur (digitaal aangemaakte) facturen per e-mail in plaats van per post. De milieuwinst is 30 tot 55%. Als de ontvanger de digitale factuur alsnog uitprint, is de milieuwinst kleiner. Maar, andersom als de ontvanger een papieren factuur scant om die digitaal verder te verwerken is de milieuwinst groter.

Een geiser verwarmt water wanneer het bij een tappunt gevraagd wordt. Er wordt geen voorraad water warm gehouden, zoals bij een gas- en elektrische boiler wel het geval is. Er zijn dus geen stilstandsverliezen. Een doorstroomtoestel heeft daarom over het jaar heen een hoger rendement dan een voorraadtoestel.