Het heeft voor bedrijven veel voordelen als de werknemers dicht bij de vestiging wonen. Zo hebben de werknemers meer keuzemogelijkheden om op het werk te komen en nemen de kansen voor de fiets of het OV toe. Bij ‘gelijke geschiktheid’ kan je kiezen voor de medewerker die het meest nabij woont of op een locatie die een goede OV-verbinding heeft naar jouw vestiging.

Sluit indien mogelijk aan op een warmtenet en ga van het gas af. De huidige warmtenetten zijn meestal nog afhankelijk van fossiele bronnen, maar op termijn kunnen warmtenetten goed gevoed worden met duurzame warmtebronnen, zoals geothermie. Informeer bij je gemeente naar ontwikkelingsplannen voor warmtenetten in het gebied.

Voor lokaal en regionaal transport vormen aardgasauto’s een alternatief voor auto’s op diesel en benzine. Voorwaarde hiervoor is een aardgasaanvulpunt in de buurt. Aardgas draagt bij aan verlaging van fijnstof, NOx- en CO2-uitstoot.

Absorptiekoeling is koeling op basis van restwarmte. Er is geen compressor nodig: er wordt gewerkt met chemische aantrekkingskrachten en met warmte als energiebron. Absorptiekoeling heeft een laag elektrische vermogen en is betrouwbaar. Absorptiekoeling is toepasbaar ingeval warmte aanwezig is van een voldoende hoog temperatuursniveau (> 95°C) (restwarmte uit processen of op basis van een gasmotor of stadsverwarming) en als het gehele jaar een niet te sterk wisselende koelbehoefte aanwezig. De maatregel is vooral toepasbaar bij nieuwbouw of renovatie.

Jouw bedrijf kan veel kosten besparen met afvalscheiding. De afvalinzamelaar is over het algemeen graag bereid je daarbij te ondersteunen.

Het verwijderen van verpakkingen kost vaak veel tijd en het afvoeren ervan veel geld. Ook het transport van verpakkingen kost veel energie. Het is daarom zinvol om na te gaan of dit beter kan voor de goederen die je inkoopt. Neem contact op met je leverancier en bepaal welke verpakking goed is voor het product en ook voor het milieu. Denk aan producten zonder verpakking, minder verpakkingsmateriaal, verpakkingen van materialen met een lage milieubelasting.

In veel bedrijven en organisaties is het mogelijk vaker en langer het licht uit te doen.

Monitor en registreer de hoeveelheid afval die jouw bedrijf produceert. Deze meting levert naast inzicht in de milieubelasting ook ideeën voor het scheiden en verminderen van afvalstromen. Je vindt hier ook hoe je het afvalvolume (m3) omrekent naar gewicht (kg).

Monitor en registreer de hoeveelheid afval die het festival produceert. Deze meting levert naast inzicht in de milieubelasting ook ideeën voor het scheiden en verminderen van afvalstromen.

Besteed backstage ook aandacht aan afvalscheiding. Kies in ieder geval voor het voor scheiden van de afvalstromen plastic, GFT, papier, gevaarlijk afval en restafval. Overleg afvalscheiding met uw afvalinzamelaar.

ICT verbruikt veel elektriciteit; op een kantoor kan het verbruik van de serverruimte oplopen tot een derde van het elektraverbruik. Hier vind je een overzicht van energiebesparingsmaatregelen die toegepast kunnen worden om het energieverbruik als gevolg van ICT op verschillende niveaus te verminderen.

In serverruimtes wordt veel energie verbruikt en kan ook veel energie bespaard worden, zowel op de servers zelf als op de randapparatuur en koeling. In deze maatregel staat een verzameling van besparingsmaatregelen.

Onderzoek van AgentschapNL (nu RVO) heeft aangetoond dat actief energiebeheer 5 tot 10% besparing op het totale energieverbruik oplevert. Deze besparingstip gaat over het analyseren van het energieverbruik met gegevens van slimme meters en grootverbruikmeters.

Een grote cv-ketel die ook warm tapwater verzorgt is inefficiënt. Zo ook een verwarmingsketel die buiten het stookseizoen alleen voor de productie van warm tapwater in bedrijf is. Wek het warm tapwater met een aparte ketel of gasgestookte boiler op.

Veel elektrische apparaten zijn voorzien van een energielabel dat aangeeft hoe zuinig het apparaat is in zijn klasse. A (of soms nog A+++) is het meest zuinig en G is het minst zuinig. Apparaten met een goed energielabel zijn iets duurder in de aanschaf, maar goedkoper in het gebruik. Gemiddeld bespaar je per labelstap 10 tot 20% elektriciteit.

Ruim de helft van alle auto’s rijdt met banden met onderspanning. Dat komt omdat autobanden, net als fietsbanden, langzaam hun spanning verliezen. Dat is ongeveer 0,2 bar per 3 maanden. Doordat de rolweerstand toeneemt, verbruikt de auto 2 tot 5 % extra brandstof. Ook neemt de bandenslijtage sterk toe, waardoor veel eerder nieuwe banden nodig zijn. Daarbij is rijden met de juiste bandenspanning veiliger.

Beloon festivalbezoekers die plastic wegwerpbekertjes inleveren. Geef bezoekers die bijvoorbeeld 10 bekertjes inzamelen een consumptiebon of snoepzak. Hierdoor wordt apart inzamelen van plastic bekertjes efficiënt uitgevoerd.

Met behulp van berekeningen en metingen kun je het verwachte energieverbruik van aggregaten bepalen. Deze registratie geeft handvatten voor vervolgstappen.

Vaak loopt er in een bedrijf meer stroom door elektriciteitskabels en apparaten dan er nuttig wordt gebruikt. Die extra stroom wordt niet gemeten door een gewone verbruiksmeter en wordt aangeduid met blindstroom. Voorkom of beperk blindstroom indien je betaalt voor blindstroom. Zo ook indien je het vermogen van jouw aansluiting moet laten vergroten; mogelijk kost verlaging van de blindstroom minder dan aanpassen van de aansluiting.

Kantoorartikelen zijn vaak kleine gebruiksvoorwerpen, die regelmatig zoek raken. Op het gebruik van kantoorartikelen kan worden bespaard door: een goede voorraadadministratie, gebruik een hervulbare pen en potlood, hergebruik ordners en mappen, etc. Deze maatregelen besparen op de inkoop van kantoorartikelen.

Beperk het gebruik van wegwerpartikelen. Gebruik bijvoorbeeld een papieren oplegvel over een onderkleed in plaats van complete papieren tafellakens.

Zorg dat jouw WKO (Warmte-Koude Opslag) goed wordt benut, hier valt vaak veel efficiëncy-winst te halen. Dat kan door een combinatie van monitoring, inregeling en fysieke aanpassingen. Vooral in de eerste jaren na installatie is dit belangrijk, maar ook als de warmte- of koudevraag in een pand verandert of door andere wijzigingen. Aanpassingen kunnen regeltechnisch zijn of fysieke aanpassingen in leidingen, sensoren en pompen.

Een trein- of buskaart wordt normaal gesproken aan het loket gekocht of via het huisadres. Voor een deel van de werknemers is dit een drempel om met het OV te reizen. Door een contract af te sluiten met OV-bedrijven kan je de medewerkers direct aan de benodigde OV-kaarten helpen. Het bedrijf neemt dan de voorfinanciering voor zijn rekening, tegen een beperkte korting vanwege grootgebruik. Je kunt overwegen om de volledige reis per openbaar vervoer te vergoeden, ongeacht de afstand. Werknemers krijgen daarmee zeker op grotere afstand een directe stimulans om vaker voor bus of trein te kiezen.

Biodiesel en bio-ethanol kan bijgemengd worden toegepast in voertuigen, mobiele werktuigen en aggregaten. Bij hogere percentages zijn mogelijk aanpassingen aan de motor nodig. Biobrandstoffen zijn over het algemeen iets duurder dan fossiele brandstoffen. De CO2-winst van deze biobrandstoffen uit afval en residuen kan oplopen tot 89%.

Een zuinige, veilige en comfortabele rijstijl kan worden ondersteund door meerdere vormen van in-car apparatuur. Denk aan een toerenteller, boordcomputer, cruisecontrol, snelheidsbegrenzer of start-stop systeem. De diverse accessoires leveren ieder een besparing op van gemiddeld 5%. De daadwerkelijke besparing is afhankelijk van het huidige rijgedrag van chauffeurs.

Schaf producten, zoals ontvettingsmiddelen, autoshampoo en melk, in grootverpakking (bulkverpakking) aan in plaats van in stukverpakking. Overleg met jouw leverancier over de mogelijkheden.

Pas de toeren van de ventilatoren van de luchtbehandelingssystemen en dakventilatoren aan op de bezettingsgraad van de ruimte in het gebouw. Voorzie de ventilatoren van een tweetoerenmotor of een frequentieregelaar, eventueel in combinatie met een gebouwbeheersysteem. Deze maatregel leidt tot een besparingen van 20% op het elektriciteitsgebruik van de ventilatoren.

Je kunt carpoolen onder medewerkers op meerdere manieren stimuleren. Denk aan parkeerplaatsen dicht bij de ingang, thuiskomgarantie of een carpoolmatch-systeem. De toepasbaarheid van carpoolen stijgt met het aantal werknemers. Natuurlijk kan worden samengewerkt met andere bedrijven. In de stad zijn de voordelen het grootst in verband met parkeerproblemen.

In kantoren staat soms nog in iedere ruimte een printer.Doordat deze apparaten de hele dag aan of stand-by staan verbruiken ze veel energie. Daarbij zorgt een printer in de buurt van het bureau ervoor dat er meer geprint wordt. Verminder het aantal apparaten door meerdere printers en evt. ook andere kantoorapparaten te vervangen door één grotere printer.

Door te communiceren over wat je inspanningen zijn op het gebied van duurzaamheid, informeer en inspireer je klanten, opdrachtgevers en andere bedrijven. Communiceren over duurzaamheid kan via een duurzaamheidsjaarverslag of mvo-jaarverslag, maar ook op minder omvangrijke manieren.

Ruimtes die onderling verbonden zijn maar verschillende functies en klimaateisen hebben, worden van elkaar gescheiden met flappen, snelsluitende deuren of losse wanden. Door de compartimentering kan op geconcentreerde wijze aan de warmte- of koudebehoefte worden voldaan en wordt dus minder ruimte nodeloos verwarmd of gekoeld. Dat betekent altijd een energiebesparing.

Controleer – in meerdere seizoenen en op meerdere momenten van de dag – het functioneren van de regeling(en) van de cv-installatie. Een eerste indicatie verkrijg je door de temperatuur van het cv-water te controleren. Controleer – indien aanwezig – ook de data die de cv-regelapparatuur weergeeft. Vraag je installateur om hulp als je vermoedt dat de cv-installatie niet goed geregeld is.

Duurzaam verlichten begint met het optimaal gebruik van daglicht, dat wil zeggen bij een goed ontwerp van de daglichtopeningen (ramen, lichtkoepels, lichtstraten en glasstroken in scheidingswanden). Enerzijds kost dit minder energie voor verlichting. Maar minstens zo belangrijk: mensen vinden daglicht prettig. Denk aan bedrijfshallen en zwembaden waar daglicht (via de gevel) slechts beperkt binnen kan komen. Overweeg daglichttoetreding via het dak bij nieuwbouw of vernieuwing van het dak.

Duurzaam verlichten begint met het optimaal gebruik van daglicht, dat wil zeggen bij een goed ontwerp van de daglichtopeningen (ramen, lichtkoepels, lichtstraten en glasstroken in scheidingswanden). Enerzijds kost dit minder energie voor verlichting. Maar minstens zo belangrijk: mensen vinden daglicht prettig.

Met een daglichtafhankelijke regeling wordt de hoeveelheid kunstlicht afgestemd op de lichtbehoefte, afhankelijk van de hoeveelheid daglicht. De daglichtafhankelijke regeling kan gekoppeld worden aan een lamp, een lichtstraat of de gehele verlichting in een gehele ruimte. Besparing op het elektriciteitsverbruik voor verlichting tot 50%. Wanneer daglicht beperkt is, zal de besparing 20 tot 30% zijn.

Een daglichtgeleidingssysteem of daglichtspot is een kleine ronde daglichtkoepel met daaronder een buis met een reflecterende binnenwand die het licht tot ongeveer 10 meter het gebouw in transporteert. Ze zijn handig voor ruimtes die niet grenzen aan buiten, en ruimtes waar lichtkoepels voor oververhitting zorgen.

Als op de werkplek één of meerdere fietsen voor algemeen gebruik beschikbaar is/zijn, kunnen medewerkers voor korte ritten de auto (of het meestal tragere OV) laten staan. Het is ook mogelijk om voor de deel- of dienstfietsen een leasecontract af te sluiten met een leasemaatschappij.

Een veel voorkomend probleem in bedrijfspanden is optrekkend vocht vanuit de kruipruimte. Door optrekkend vocht wordt de luchtvochtigheid in de werkruimte hoog. Vaak heeft dit ook stankoverlast tot gevolg. Ook zorgt het verwarmen van vochtige lucht voor een hoger energieverbruik. Het afdekken van de bodem voorkomt dit. De meeste bodemafdekkers hebben ook isolerende werking, wat het energieverbruik voor verwarming verder terugdringt.

Apparatuur met Energy Star heeft een lager elektriciteitsverbruik dan apparatuur zonder Energy Star specificatie. Beschikbaar voor desktops, laptops en beeldschermen.

Deuren tussen ruimtes die van temperatuur verschillen, moeten bij voorkeur snel gesloten worden. Voorzie ze van een deurdranger.

Een geiser verwarmt water wanneer het bij een tappunt gevraagd wordt. Er wordt geen voorraad water warm gehouden, zoals bij een gas- en elektrische boiler wel het geval is. Er zijn dus geen stilstandsverliezen. Een doorstroomtoestel heeft daarom over het jaar heen een hoger rendement dan een voorraadtoestel.

Soms is het lichtniveau ruim boven de arbonorm. In deze gevallen kan door het uitdraaien van TL-buizen simpel energie bespaard worden, terwijl er nog steeds voldoende licht is. Haal in een armatuur met 4 TL-buizen bij voorkeur 2 buizen weg (en niet slechts 1).

Diesel en benzine zijn de meest gebruikte brandstoffen voor het wegverkeer. Om een leefbaar klimaat te behouden, is het noodzakelijk dat we ook voor wegverkeer duurzame energie gaan gebruiken. Rijden op elektriciteit (100% of plug-in hybride), bio-CNG, bio-ethanol en biodiesel uit afval en residuen zijn op dit moment de beste opties.

Alle beetjes helpen als het gaat om verminderen van milieubelasting. Vooral de manier waarop een mok of een bekertje wordt gebruikt bepaalt het verschil in milieubelasting. Maar wil je het milieu flink vooruit helpen, stop dan minder energie in de bekertjesdiscussie en meer in ‘energie besparen’. Het gebruik van duurzame koffiebekers draagt wel bij aan bewustwording.

Overweeg bij aanschaf van een nieuwe schuimblusser een duurzame variant. De duurzame brandblusser veroorzaakt veel minder afval en heeft een levensduur van circa 20 jaar. Duurzame schuimbrandblussers zijn te herkennen aan het Milieukeurlogo.

Aardgas is een eindige bron en draagt bij aan het klimaatprobleem. Kies daarom bij voorkeur voor een verwarmingssysteem zonder aardgas of een hybride-systeem dat het aardgasverbruik flink vermindert.

Als het herprogrammeren van een motor gebeurt met als doel een lager brandstof verbruik en minder CO2-uitstoot, heet dit ecotuning. Dit in tegenstelling tot powertuning, waarbij herprogrammering juist wordt gebruikt om het vermogen te verhogen. Afhankelijk van de rijstijl en de fabrieksinstellingen van een vervoermiddel, is een besparing van 10 tot 15% op het brandstofverbruik mogelijk.

Bij bidirectioneel laden worden de accu’s van elektrische auto’s gebruikt als opslaglocatie voor groene stroom. Zij worden geladen op momenten dat meer stroom wordt opgewekt dan nodig en leveren terug aan het netwerk (huis, bedrijf of laadpaal) op het moment dat er een piek in de vraag naar elektriciteit is.

Voor lokaal en regionaal transport vormen elektrische bestelauto’s een goed alternatief voor auto’s op diesel en benzine. Elektrische bestelauto’s zorgen voor 100% vermindering van lokale luchtverontreiniging en 65% minder uitstoot van broeikasgassen dan een gemiddelde bestelauto. De elektrische bestelauto is economisch interessant indien bestelauto’s jaarlijks meer dan 20.000 kilometer afleggen.

Fietsen met elektrische trapondersteuning en elektrische scooters kunnen als dienstfiets/scooter voor zakelijk gebruik worden toegepast. Ook kan een medewerker de elektrische fiets via de fiets-privé regeling aanschaffen en gebruiken voor woonwerk verkeer.

Infraroodpanelen zijn soms een alternatief voor aardgasgestookte verwarming 1) in ruimten met beperkte gebruikstijden, 2) in ruimten waar mensen in een klein deel van de ruimte werken en 3) als aanvulling op lagetemperatuurverwarming (bijvoorbeeld met warmtepomp) in matig geïsoleerde gebouwen, waar de lagetemperatuurverwarming op zeer koude dagen het gebouw onvoldoende kan opwarmen. Ze zijn minder geschikt in ruimten die volledig en continu verwarmd moeten worden.

Een elektrische auto wordt aangedreven door een elektrische batterij. Elektrische auto’s veroorzaken geen lokale luchtverontreiniging en verminderen de CO2-uitstoot. Actieradiusvrees is voor het merendeel van de personenauto’s die in Nederland rijden niet nodig.

Energiemanagement houdt in dat je inzicht hebt in het energieverbruik en mogelijke besparingen binnen jouw bedrijf of organisatie en stuurt op het beheersen en verminderen van (fossiel) energieverbruik. Energiemanagement is een doorlopend proces. De basis wordt gevormd door een Plan-Do-Check-Act cyclus.

Tijdens nieuwbouw en verbouw is het zeer rendabel om energiebesparende maatregelen te nemen, omdat de meerkosten dan relatief laag zijn. Stichting Stimular heeft daarom de website “Kansen bij Verkassen” ontwikkeld. Kansen bij Verkassen helpt met 300 adviezen voor alle fasen: van locatiekeuze tot en met verhuizing. Deze geven snel inzicht in jouw kansen voor duurzaamheid en kostenbesparing. Kansen bij Verkassen bespaart je veel uitzoekwerk en voorkomt gemiste kansen!

Op gebouwkoeling kan met simpele maatregelen bespaard worden. Kijk naar de regeling en de techniek van de installatie en het gedrag van jouw medewerkers. Deze maatregelen verdienen zich over het algemeen in korte tijd terug.

Vervang gloei-, halogeen- en hogedrukkwiklampen. Voor kleine spots, bijvoorbeeld voor het aanlichten van kleine voorwerpen vanaf korte afstand, zijn led-lampen een energiezuinig alternatief. Voor grote spots komen (hogedruk)metaalhal(ogen)ide lampen en hogedruknatriumlampen in aanmerking.

Een klasse D versterker is efficiënter dan een conventionele versterker. Omdat er nauwelijks stroom loopt door de versterker in uit-stand. De versterker minder warmte produceert. Hierdoor hoeft de versterker minder gekoeld te worden, wat energiebesparing oplevert.

Wanneer verlichting alleen ter beveiliging is geïnstalleerd, hoeft deze alleen te gaan bij aanwezigheid van indringers: de zogenaamde schrikverlichting. Dit kan met aanwezigheidsdetectie gekoppeld aan de buitenverlichting. Als indringers herkenbaar moeten zijn, is permanente verlichting noodzakelijk op inbraakgevoelige plaatsen. Bij camerabeveiliging moet de verlichting worden afgestemd op het minimale verlichtingsniveau dat de camera nodig heeft.

Kies de buitenverlichting, op basis van benodigde kleurweergave, zo energie efficiënt mogelijk: variërend van een spaarlamp voor de buitenlamp tot hogedruknatriumlampen voor terreinverlichting. Gloeilampen, halogeenstralers, hogedrukkwiklampen, conventionele TL-lampen (T8) zijn meestal géén goede keuze voor buitenverlichting. Vervang deze. Kies voor een lamp op een moeilijk bereikbare plaats bij voorkeur een lamp met een lange levensduur.

Computerapparatuur heeft een relatief korte levensduur. Er zijn regelmatig (natuurlijke) momenten om te kiezen voor duurzame alternatieven. Overweeg allereerst of de apparatuur langer mee kan. Als nieuwe apparatuur nodig is, kies dan voor energiezuinige opties 1) zonder overbodige extra functies, 2) laptops of thin clients, 3) apparatuur met relatief goede energieprestaties.