Het heeft voor bedrijven veel voordelen als de werknemers dicht bij de vestiging wonen. Zo hebben de werknemers meer keuzemogelijkheden om op het werk te komen en nemen de kansen voor de fiets of het OV toe. Bij ‘gelijke geschiktheid’ kan je kiezen voor de medewerker die het meest nabij woont of op een locatie die een goede OV-verbinding heeft naar jouw vestiging.

Sluit indien mogelijk aan op een warmtenet en ga van het gas af. De huidige warmtenetten zijn meestal nog afhankelijk van fossiele bronnen, maar op termijn kunnen warmtenetten goed gevoed worden met duurzame warmtebronnen, zoals geothermie. Informeer bij je gemeente naar ontwikkelingsplannen voor warmtenetten in het gebied.

Voor lokaal en regionaal transport vormen aardgasauto’s een alternatief voor auto’s op diesel en benzine. Voorwaarde hiervoor is een aardgasaanvulpunt in de buurt. Aardgas draagt bij aan verlaging van fijnstof, NOx- en CO2-uitstoot.

Zoek opdrachten en opdrachtgevers in de nabijheid van jouw bedrijf. Benadruk de wederzijdse voordelen van lokale samenwerking. Deze maatregel leidt tot een besparing op kosten van zakelijk verkeer, logistiek en reistijd.

Gebruik afsluiters ook om na werktijd de apparatuur die niet onder druk hoeft te staan af te sluiten. Hierdoor houdt de compressor een kleiner netwerk op druk, waardoor er minder lekverliezen optreden en de compressor minder energie verbruikt.

Jouw bedrijf kan veel kosten besparen met afvalscheiding. De afvalinzamelaar is over het algemeen graag bereid je daarbij te ondersteunen.

Het verwijderen van verpakkingen kost vaak veel tijd en het afvoeren ervan veel geld. Ook het transport van verpakkingen kost veel energie. Het is daarom zinvol om na te gaan of dit beter kan voor de goederen die je inkoopt. Neem contact op met je leverancier en bepaal welke verpakking goed is voor het product en ook voor het milieu. Denk aan producten zonder verpakking, minder verpakkingsmateriaal, verpakkingen van materialen met een lage milieubelasting.

Monitor en registreer de hoeveelheid afval die jouw bedrijf produceert. Deze meting levert naast inzicht in de milieubelasting ook ideeën voor het scheiden en verminderen van afvalstromen. Je vindt hier ook hoe je het afvalvolume (m3) omrekent naar gewicht (kg).

ICT verbruikt veel elektriciteit; op een kantoor kan het verbruik van de serverruimte oplopen tot een derde van het elektraverbruik. Hier vind je een overzicht van energiebesparingsmaatregelen die toegepast kunnen worden om het energieverbruik als gevolg van ICT op verschillende niveaus te verminderen.

In serverruimtes wordt veel energie verbruikt en kan ook veel energie bespaard worden, zowel op de servers zelf als op de randapparatuur en koeling. In deze maatregel staat een verzameling van besparingsmaatregelen.

Onderzoek van AgentschapNL (nu RVO) heeft aangetoond dat actief energiebeheer 5 tot 10% besparing op het totale energieverbruik oplevert. Deze besparingstip gaat over het analyseren van het energieverbruik met gegevens van slimme meters en grootverbruikmeters.

Veel elektrische apparaten zijn voorzien van een energielabel dat aangeeft hoe zuinig het apparaat is in zijn klasse. A+++ is het meest zuinig en G is het minst zuinig. Apparaten met een goed energielabel zijn iets duurder in de aanschaf, maar goedkoper in het gebruik. Gemiddeld bespaar je per labelstap 10 tot 20 % elektriciteit.

In bedrijfsruimtes waar regelmatig voertuigen in en uit moeten, kan veel energie bespaard worden door de deur te automatiseren. Er moet dan een elektromotor zijn voor de deurbediening, en een naderingsschakelaar voor het open en dicht gaan. Overigens geldt dat als de medewerkers normaal gesproken al gedisciplineerd met de deuren omgaan, de terugverdientijd van deze maatregel vrij lang is. Let wel: de naderingsschakelaar moet zo zijn afgesteld dat de deur niet reageert op langsrijdende voertuigen. De deur moet om veiligheidsredenen ook met de hand kunnen worden geopend.

Ruim de helft van alle auto’s rijdt met banden met onderspanning. Dat komt omdat autobanden, net als fietsbanden, langzaam hun spanning verliezen. Dat is ongeveer 0,2 bar per 3 maanden. Doordat de rolweerstand toeneemt, verbruikt de auto 2 tot 5 % extra brandstof. Ook neemt de bandenslijtage sterk toe, waardoor veel eerder nieuwe banden nodig zijn. Daarbij is rijden met de juiste bandenspanning veiliger.

Pas een automatische regeling van de luchtovermaat toe op basis van de temperatuur- of zuurstofcorrectie.

Een trein- of buskaart wordt normaal gesproken aan het loket gekocht of via het huisadres. Voor een deel van de werknemers is dit een drempel om met het OV te reizen. Door een contract af te sluiten met OV-bedrijven kan je de medewerkers direct aan de benodigde OV-kaarten helpen. Het bedrijf neemt dan de voorfinanciering voor zijn rekening, tegen een beperkte korting vanwege grootgebruik. Je kunt overwegen om de volledige reis per openbaar vervoer te vergoeden, ongeacht de afstand. Werknemers krijgen daarmee zeker op grotere afstand een directe stimulans om vaker voor bus of trein te kiezen.

Biodiesel en bio-ethanol kan bijgemengd worden toegepast in voertuigen, mobiele werktuigen en aggregaten. Bij hogere percentages zijn mogelijk aanpassingen aan de motor nodig. Biobrandstoffen zijn over het algemeen iets duurder dan fossiele brandstoffen. De CO2-winst van deze biobrandstoffen uit afval en residuen kan oplopen tot 89%.

De boordcomputer (blackbox) is een instrument voor een effectieve en efficiënte aansturing van de transportoperatie. Boordcomputers geven inzicht in prestatie-indicatoren. Hiermee wordt ook een daling van het brandstofverbruik gerealiseerd.

Een zuinige, veilige en comfortabele rijstijl kan worden ondersteund door meerdere vormen van in-car apparatuur. Denk aan een toerenteller, boordcomputer, cruisecontrol, snelheidsbegrenzer of start-stop systeem. De diverse accessoires leveren ieder een besparing op van gemiddeld 5%. De daadwerkelijke besparing is afhankelijk van het huidige rijgedrag van chauffeurs.

Schaf producten, zoals ontvettingsmiddelen, autoshampoo en melk, in grootverpakking (bulkverpakking) aan in plaats van in stukverpakking. Overleg met jouw leverancier over de mogelijkheden.

Je kunt carpoolen onder medewerkers op meerdere manieren stimuleren. Denk aan parkeerplaatsen dicht bij de ingang, thuiskomgarantie of een carpoolmatch-systeem. De toepasbaarheid van carpoolen stijgt met het aantal werknemers. Natuurlijk kan worden samengewerkt met andere bedrijven. In de stad zijn de voordelen het grootst in verband met parkeerproblemen.

Door te communiceren over wat je inspanningen zijn op het gebied van duurzaamheid, informeer en inspireer je klanten, opdrachtgevers en andere bedrijven. Communiceren over duurzaamheid kan via een duurzaamheidsjaarverslag of mvo-jaarverslag, maar ook op minder omvangrijke manieren.

Als er geen vraag is naar perslucht draait de compressor zo nu en dan, omdat er altijd perslucht verloren gaat door lekken. Het rendement van het opwekken van perslucht is gemiddeld 3 tot 5%, de rest van de verbruikte energie wordt omgezet in warmte. Zorg daarom dat de compressor alleen werkt als perslucht gebruikt wordt.

Lekkende condenspotten is een belangrijke oorzaak van energieverlies in een stoomsysteem. Laat daarom de condenspotten minstens 1 keer per jaar nakijken. Om een goede werking van condenspotten vast te stellen zijn metingen met stethoscoop of ultrasone detectie nodig. Deze metingen moeten door specialisten worden uitgevoerd.

Een motor die goed onderhouden is, verbruikt minder brandstof en stoot minder uitlaatgassen uit. Controleer de voertuigen regelmatig op eventuele lekkages en schades en controleer regelmatig de bandenspanning.

Controleer – in meerdere seizoenen en op meerdere momenten van de dag – het functioneren van de regeling(en) van de cv-installatie. Een eerste indicatie verkrijg je door de temperatuur van het cv-water te controleren. Controleer – indien aanwezig – ook de data die de cv-regelapparatuur weergeeft. Vraag je installateur om hulp als je vermoedt dat de cv-installatie niet goed geregeld is.

Duurzaam verlichten begint met het optimaal gebruik van daglicht, dat wil zeggen bij een goed ontwerp van de daglichtopeningen (ramen, lichtkoepels, lichtstraten en glasstroken in scheidingswanden). Enerzijds kost dit minder energie voor verlichting. Maar minstens zo belangrijk: mensen vinden daglicht prettig. Denk aan bedrijfshallen en zwembaden waar daglicht (via de gevel) slechts beperkt binnen kan komen. Overweeg daglichttoetreding via het dak bij nieuwbouw of vernieuwing van het dak.

Met een daglichtafhankelijke regeling wordt de hoeveelheid kunstlicht afgestemd op de lichtbehoefte, afhankelijk van de hoeveelheid daglicht. De daglichtafhankelijke regeling kan gekoppeld worden aan een lamp, een lichtstraat of de gehele verlichting in een gehele ruimte. Besparing op het elektriciteitsverbruik voor verlichting tot 50%. Wanneer daglicht beperkt is, zal de besparing 20 tot 30% zijn.

Apparatuur met Energy Star heeft een lager elektriciteitsverbruik dan apparatuur zonder Energy Star specificatie. Beschikbaar voor desktops, laptops en beeldschermen.

Ieder leidingnet verliest perslucht. Detecteer en repareer perslucht lekkages, en voorkom ze door goed onderhoud. Perslucht is een dure vorm van energie. Regelmatig onderhoud kan een energiebesparing tot 20% van het totale energieverbruik van de compressor tot gevolg hebben.

Verstuur (digitaal aangemaakte) facturen per e-mail in plaats van per post. De milieuwinst is 30 tot 55%. Als de ontvanger de digitale factuur alsnog uitprint, is de milieuwinst kleiner. Maar, andersom als de ontvanger een papieren factuur scant om hem digitaal verder te verwerken is de milieuwinst groter.

Een geiser verwarmt water wanneer het bij een tappunt gevraagd wordt. Er wordt geen voorraad water warm gehouden, zoals bij een gas- en elektrische boiler wel het geval is. Er zijn dus geen stilstandsverliezen. Een doorstroomtoestel heeft daarom over het jaar heen een hoger rendement dan een voorraadtoestel.

Soms is het lichtniveau ruim boven de arbonorm. In deze gevallen kan door het uitdraaien van TL-buizen simpel energie bespaard worden, terwijl er nog steeds voldoende licht is. Haal in een armatuur met 4 TL-buizen bij voorkeur 2 buizen weg (en niet slechts 1).

Diesel en benzine zijn de meest gebruikte brandstoffen voor het wegverkeer. Om een leefbaar klimaat te behouden, is het noodzakelijk dat we ook voor wegverkeer duurzame energie gaan gebruiken. Rijden op elektriciteit (100% of plug-in hybride), bio-CNG, bio-ethanol en biodiesel uit afval en residuen zijn op dit moment de beste opties.

Diesel is de meest gebruikte brandstof voor wegtransport. Om een leefbaar klimaat te behouden, is het noodzakelijk dat we ook voor wegtransport duurzame energie gaan gebruiken. Rijden op elektriciteit, (bio-)CNG, (bio-)LNG of biodiesel uit afval en residuen zijn op dit moment de beste opties.

Aardgas is een eindige bron en draagt bij aan het klimaatprobleem. Kies daarom bij voorkeur voor een verwarmingssysteem zonder aardgas of een hybride-systeem dat het aardgasverbruik flink vermindert.

Voor lokaal en regionaal transport vormen elektrische bestelauto’s een goed alternatief voor auto’s op diesel en benzine. Elektrische bestelauto’s zorgen voor 100% vermindering van lokale luchtverontreiniging en 65% minder uitstoot van broeikasgassen dan een gemiddelde bestelauto. De elektrische bestelauto is economisch interessant indien bestelauto’s jaarlijks meer dan 20.000 kilometer afleggen.

Stralingsverwarming warmt niet de lucht op, maar voorwerpen en personen. Door de lagere luchttemperatuur zijn warmteverliezen door openstaande deuren en ventilatie lager, dan bij luchtverwarming met heaters of radiatoren. Infraroodpanelen zijn een elektrische vorm van stralingsverwarming.

Een elektrische auto wordt aangedreven door een elektrische batterij. Elektrische auto’s veroorzaken geen lokale luchtverontreiniging en verminderen de CO2-uitstoot. Actieradiusvrees is voor het merendeel van de personenauto’s die in Nederland rijden niet nodig.

Tijdens nieuwbouw en verbouw is het zeer rendabel om energiebesparende maatregelen te nemen, omdat de meerkosten dan relatief laag zijn. Stichting Stimular heeft daarom de website “Kansen bij Verkassen” ontwikkeld. Kansen bij Verkassen helpt met 300 adviezen voor alle fasen: van locatiekeuze tot en met verhuizing. Deze geven snel inzicht in jouw kansen voor duurzaamheid en kostenbesparing. Kansen bij Verkassen bespaart je veel uitzoekwerk en voorkomt gemiste kansen!

Kies de buitenverlichting, op basis van benodigde kleurweergave, zo energie efficiënt mogelijk: variërend van een spaarlamp voor de buitenlamp tot hogedruknatriumlampen voor terreinverlichting. Gloeilampen, halogeenstralers, hogedrukkwiklampen, conventionele TL-lampen (T8) zijn meestal géén goede keuze voor buitenverlichting. Vervang deze. Kies voor een lamp op een moeilijk bereikbare plaats bij voorkeur een lamp met een lange levensduur.

Een elektromotor uit rendementsklasse IE3, IE4 en/of frequentieregeling is een energiezuinige vervanging voor een IE-2 motor zonder frequentieregeling of een IE1-motor.

Computerapparatuur heeft een relatief korte levensduur. Er zijn regelmatig (natuurlijke) momenten om te kiezen voor duurzame alternatieven. Overweeg allereerst of de apparatuur langer mee kan. Als nieuwe apparatuur nodig is, kies dan voor energiezuinige opties 1) zonder overbodige extra functies, 2) laptops of thin clients, 3) apparatuur met relatief goede energieprestaties.

Verlichting wordt voor reclamedoeleinden gebruikt, omdat lichte plekken de aandacht trekken. Let bij de keuze voor (energie efficiëntere) verlichting voor reclamedoeleinden op het lichtniveau in de omgeving, het armatuur, het lamptype en de wijze van schakelen.

De techniek van auto’s is in de loop der jaren sterk veranderd. Dit vraagt om een andere manier van autorijden. Met deze nieuwe rijstijl kan flink op brandstof worden bespaard. Bied medewerkers tips of een cursus ‘Het Nieuwe Rijden’ aan. Tijdens een cursus ‘Het Nieuwe Rijden’ worden de voordelen nader toegelicht en kunnen de deelnemers oefenen. Vaak kunnen trainingen bij het bedrijf zelf en met de eigen voertuigen (indien boordcomputer aanwezig) georganiseerd worden.

Kies bij aanschaf van een nieuwe cv-pomp voor een frequentiegeregelde pomp. Bij een frequentiegeregelde pomp wordt de benodigde capaciteit van de pomp op het gewenste debiet in het verwarmingssysteem afgestemd. Een frequentieregeling wordt ook wel toerenregeling genoemd. Behalve energiebesparing zorgt een frequentiegeregelde pomp ook dat niet een onnodig hoge druk in de leidingen wordt opgebouwd. Daardoor neemt de schade aan kleppen en de kans op geruis in de leidingen (door te hoge watersnelheid) af.

Een interne CO-prijs is een (fictieve) belasting die je op de CO2-uitstoot van je eigen organisatie zet. Hiermee betaalt je een eerlijkere prijs voor de klimaatkosten van een activiteit (ook wel: schaduwprijs). CO2-beprijzing binnen een bedrijf kan toegepast worden ter ondersteuning van een klimaatneutrale bedrijfsvoering.

Een compressor gebruikt 3 tot 5% van de elektriciteit nuttig (voor luchtdruk). De overige energie wordt omgezet in warmte. Die warmte is nuttig te gebruiken voor bijvoorbeeld ruimteverwarming, drogen, of voorverwarmen van water.

Vermijd warmteverliezen en win warmte terug uit condensaat door: Condensaat naar de ontgasser te voeren en opnieuw te gebruiken in de ketel, Condensaat te ontspannen (flashen) in een ontspanningsvat. Hierbij komt stoom en condensaat vrij. Condensaat langs een warmtewisselaar te leiden en de warmte te gebruiken voor het voorverwarmen van suppletiewater.

Het is steeds beter mogelijk om vervoerssoorten efficient te combineren. Daarbij is het mogelijk om een ‘multimodale’ reis (combinatie van vormen van vervoer) online te plannen en te betalen aan de hand van de actuele situatie. Met efficientere alternatieven voor de auto kunnen afgelegde autokilometers en daarmee de milieubelasting afnemen.

Ook wel vegetatiedak. Een groen dak kan verschillende vormen hebben: van extensief (mossen, vetplanten, grassen en kruiden) tot intensief (vergelijkbaar met tuinen op de grond). Intensieve groene daken zijn alleen mogelijk bij een plat dak. Extensieve groene daken kunnen ook op een hellend dak worden toegepast. Het beste moment om een groen dak aan te leggen is als dakbedekking moet worden vervangen.

Door het aanbrengen van isolatie wordt onnodig warmteverlies voorkomen. Met isolatie worden de energiekosten verlaagd en tegelijkertijd het comfort verhoogd. Goede isolatie is een voorwaarde voor veel duurzame warmtebronnen.

Indien het volume of het gewicht de beperkende factor is in de ritplanning, dan kan door het inzetten van grotere of lichtere voertuigen meer lading worden meegenomen. Hierdoor zijn er minder ritten nodig om de lading op de plaats van bestemming te krijgen.

Schaf kantoorartikelen gemaakt van milieuvriendelijke materialen aan. Kies bijvoorbeeld voor kantoorartikelen met een milieukeurmerk. Of kies uit de catalogi van leveranciers de producten met een ‘groen stempel’. Diverse leveranciers bieden dit aan.

Heftrucks met een hefvermogen tot ongeveer 6 ton kunnen op LPG of elektriciteit rijden. LPG en elektriciteit zorgen voor een 100% afname van fijn stof ten opzichte van diesel. Met name in gesloten ruimten is dit een uitstekende oplossing om te voorkomen dat werknemers aan hoge hoeveelheden dieselemissies worden blootgesteld.

Hergebruik van verpakkingen levert op twee manieren voordeel op: 1) minder afvalkosten, 2) minder inkoopkosten (u hoeft minder verpakkingsmateriaal te kopen). Mogelijkheden zijn bijvoorbeeld lege dozen direct hergebruiken, grote stukken afvalkarton verwerken tot opvulmateriaal voor breekbare producten of oud papier versnipperen en gebruiken als opvulmateriaal.

Vervang bij renovatie of als je jouw gebouw klimaatneutraal wilt maken enkel glas en ouderwets dubbel glas door hoog-rendementsglas, minimaal HR++-glas en liever HR+++-glas in gebouwen met hoge binnentemperaturen (bijv. zorg of zwembad) of lange gebruikstijden (bijv. detailhandel).

Een HRe-ketel (of micro-WKK) wekt naast warmte ook elektriciteit op. Wanneer de ketel aanspringt wordt niet alleen water (voor verwarming of tapwater) verwarmd, , maar wordt ook elektriciteit opgewekt. Deze elektriciteit benut je direct in het bedrijf of wordt, wanneer de elektriciteitsvraag laag is, teruggeleverd aan het net.

Bij appendages (flenzen en afsluiters en andere onderdelen van een warm- of koudwatercircuit) gaat warmte verloren. Appendages isoleren is rendabel in gebouwen en in installaties met een langdurige warmtevraag (bijvoorbeeld zorginstellingen, zwembaden, sporthallen) en in warmtapwaterinstallaties. Voor het isoleren van appendages is vaak maatwerk nodig, waardoor de kosten hoger zijn dan voor het isoleren van leidingen. Desondanks verdient deze maatregel zich in korte tijd terug.

Isoleer leidingen van de centrale verwarming (aanvoer én retour) en circulatieleidingen van warm tapwater om het warmteverlies naar de omgeving te beperken.