Wat kan jouw bedrijf doen om duurzaamheidswinst te boeken? Met het filter kun je gericht zoeken wat in jouw branche of een specifiek proces mogelijk is. Als je een branche kiest, krijg je extra filteropties.
Dit is de meest actuele en uitgebreide verzameling maatregelen voor duurzaam ondernemen! De maatregelen zijn mede gebaseerd op kennis en ervaring die Stichting Stimular tijdens projecten opdoet. Lees verder over deze maatregelen of ga direct met het filter hieronder aan de slag.
Verplichte Maatregelen: maatregelen op het gebied van energiebesparing (erkende energiemaatregelen), afvalscheiding en vervoersmanagement die in het kader van het Activiteitenbesluit verplicht zijn voor jouw branche.
Short- / longlist: Op de shortlist staan de meest gangbare en rendabele maatregelen voor jouw branche. Op de longlist staan alle maatregelen die vaak toepasbaar zijn in jouw branche.
Zelfstandig / natuurlijk moment: Een maatregel voor een zelfstandig moment kan je meestal direct uitvoeren. Je hoeft niet te wachten op een vervangingsmoment. Een maatregel voor een natuurlijk moment kan je meestal het best uitvoeren als apparatuur, installaties of (bouwkundige) voorzieningen aan vervanging toe zijn.
Over het algemeen zal je alleen maatregelen uitvoeren die zich terugverdienen. Van een maatregel voor een zelfstandig moment moeten de hele investeringskosten zich terugverdienen; van een maatregel voor een natuurlijk moment alleen de meerkosten van de energiezuinige optie.
Omdat het moment afhankelijk is van de terugverdientijd kan een maatregel in de ene branche geadviseerd worden voor een zelfstandig moment en in de andere branche voor een natuurlijk moment. En, als je een strengere eis stelt aan de terugverdientijd (bijv. max. 5 jaar zoals de overheid in de verplichte maatregelen), schuiven maatregelen voor een zelfstandig moment door naar een natuurlijk moment. Bijvoorbeeld led-verlichting verdient zich bijna altijd terug, maar omdat de terugverdientijd van de investering langer is dan 5 jaar, verplicht de overheid het alleen op een natuurlijk moment, als je de bestaande verlichting vervangt.
Klik op het i-tje om deze tekst weer te verbergen.
Je hebt gefilterd op:
Maatregelen op gebied van energiebesparing (erkende energiemaatregelen), afvalscheiding en vervoersmanagement die in het kader van het Activiteitenbesluit verplicht zijn voor jouw branche.
Op de shortlist staan de meest gangbare en rendabele maatregelen voor jouw branche. Op de longlist staan alle maatregelen die vaak toepasbaar zijn in jouw branche.
Een maatregel voor een zelfstandig moment kan je meestal direct uitvoeren. Je hoeft niet te wachten op een vervangingsmoment. Een maatregel voor een natuurlijk moment kan je meestal het best uitvoeren als apparatuur, installaties of (bouwkundige) voorzieningen aan vervanging toe zijn.
Over het algemeen zal je alleen maatregelen uitvoeren die zich terugverdienen. Van een maatregel voor een zelfstandig moment moeten de hele investeringskosten zich terugverdienen; van een maatregel voor een natuurlijk moment alleen de meerkosten van de energiezuinige optie.
Omdat het moment afhankelijk is van de terugverdientijd kan een maatregel in de ene branche geadviseerd worden voor een zelfstandig moment en in de andere branche voor een natuurlijk moment. En, als je een strengere eis stelt aan de terugverdientijd (bijv. max. 5 jaar zoals de overheid in de verplichte maatregelen), schuiven maatregelen voor een zelfstandig moment door naar een natuurlijk moment. Bijvoorbeeld led-verlichting verdient zich bijna altijd terug, maar omdat de terugverdientijd van de investering langer is dan 5 jaar, verplicht de overheid het alleen op een natuurlijk moment, als je de bestaande verlichting vervangt.
Veel elektrische apparaten zijn voorzien van een energielabel dat aangeeft hoe zuinig het apparaat is in zijn klasse. A (of soms nog A+++) is het meest zuinig en G is het minst zuinig. Apparaten met een goed energielabel zijn iets duurder in de aanschaf, maar goedkoper in het gebruik. Gemiddeld bespaar je per labelstap 10 tot 20% elektriciteit.
Vaak loopt er in een bedrijf meer stroom door elektriciteitskabels en apparaten dan er nuttig wordt gebruikt. Die extra stroom wordt niet gemeten door een gewone verbruiksmeter en wordt aangeduid met blindstroom. Voorkom of beperk blindstroom indien je betaalt voor blindstroom. Zo ook indien je het vermogen van jouw aansluiting moet laten vergroten; mogelijk kost verlaging van de blindstroom minder dan aanpassen van de aansluiting.
Schakel over op zuinige elektromotoren. Het is vaak rendabel om bij aanschaf, geen genoegen te nemen met dit minimum maar te kiezen voor motoren uit klasse IE3 of IE4 (met frequentieregeling). Daarnaast is het rendabel om oude veelgebruikte motoren die eenvoudig te demonteren zijn direct te vervangen door zuiniger exemplaren.
Voorkom elektriciteitsverbruik in een gekoelde ruimte zoveel mogelijk. Alle elektriciteit wordt uiteindelijk in warmte omgezet, en moet dan weer ‘weggekoeld’ worden. Hierdoor wordt onnodig elektriciteit verbruikt.
Vaatwassers en wasmachines warmen water meestal op met elektriciteit. Dit is vanwege de verliezen bij de elektriciteitsproductie niet energie-efficiënt en daardoor relatief duur. Door de apparatuur op een warmwaterleiding aan te sluiten is het mogelijk (af)waswater te verwarmen met gas, restwarmte of zonnecollectoren.
Koffie kan warm worden gehouden op elektrische warmhoudplaatjes. Over het algemeen staan deze warmhoudplaatjes lang aan. Gebruik thermoskannen i.p.v. een warmhoudplaatje. Dit is energiezuiniger. Bovendien blijft de koffiesmaak beter (de koffie wordt minder snel bitter). Er zijn koffiezetautomaten die hun koffie rechtstreeks in een thermoskan zetten.
In gekoelde drankautomaten brandt vaak continu licht. Dit is niet altijd nodig voor de zichtbaarheid. Naast het elektriciteitsverbruik van de lamp, produceert de lamp ook warmte die weer weggekoeld moet worden. Ook dit kost energie. Verwijder daarom de verlichting uit de automaat. Schakel ook eventueel aanwezige voorschakelapparatuur (voor TL-verlichting) uit.
Voorkom onnodig aanstaan van (permanent opgestelde (de-)centrale) stofzuiger(s) met een makkelijk bereikbare stopknop voor het inkorten van de timertijd.
Handen drogen kost vervolgens energie (handdroger) of papier (papieren handdoekjes). Kies voor een moderne, energiezuinige handdroger. Deze verbruiken tot 80% minder energie dan conventionele handdroger. Drogen met een energiezuinige handdroger is niet alleen gebaseerd op het principe van water verdampen. De droger blaast ook water van de handen af.
Wegwerpbatterijen zijn in veel toepassingen te vervangen door oplaadbare batterijen (soms ook accu’s genoemd). Door het nemen van deze maatregel wordt veel minder (gevaarlijk) afval geproduceerd. Goede oplaadbare batterijen kunnen honderden keren opgeladen worden en vervangen dus honderden wegwerpbatterijen.
Wanneer apparaten aan staan, in stand-by op temperatuur worden gehouden of als een pomp blijft draaien, wordt onnodig energie gebruikt. Stel apparatuur (computers, printers, warme-drankenautomaten) zo in dat ze wanneer ze korte tijd niet gebruikt worden, direct naar een energiebesparende stand schakelen. Verkort de stand-by tijd door de apparatuur (met een tijdschakelklok) uit te schakelen zodra deze voor langere tijd niet gebuikt wordt.
Na een aantal jaar zijn batterijen en accupacks vaak niet meer bij de fabrikant te bestellen. Gevolg is dat veel van deze apparaten onnodig vervangen worden en bij het bedrijfsafval terecht komen, ondanks dat ze verder technisch nog geheel in orde zijn. Voor veel apparaten kunnen nieuwe accupacks gemaakt worden.
Hotelkamers die niet in gebruik zijn, hebben geen verwarming of verlichting nodig. Daarnaast zullen de gasten niet altijd de verwarming en verlichting uitschakelen als ze de kamer verlaten. In gebouwen waar veel verschillende mensen gebruik van maken is het in de praktijk ondoenlijk om de gebouwgebruikers te stimuleren dat zij elektrische apparatuur, verlichting en verwarming bij vertrek uitschakelen. Er bestaan verschillende systemen voor het automatisch in- en uitschakelen van elektriciteit en verwarming per kamer.
De netspanning is in de meeste regio’s in Nederland verhoogd tot 230 Volt, om op termijn de netspanning over heel Europa gelijk te trekken. De meeste apparatuur werkt optimaal bij een spanning rond de 220 Volt. In bedrijven waar de netspanning hoger dan 227 Volt is, kan energie bespaard worden door een spanningsregelaar te installeren. Een spanningsregelaar zorgt ervoor dat de spanning wordt teruggebracht naar 217 tot 220 Volt. Apparatuur, onder andere computers en keukenapparatuur, en verlichting werkt bij een verlaagde spanning efficiënter.
Zorg in het bedrijf voor twee soorten stopcontacten: die waar de spanning af gaat buiten werktijd en een (beperkt) aantal dat altijd aan blijft. Door deze stopcontacten in het pand op verschillende elektriciteitsgroepen aan te sluiten kan een groot deel van de stopcontacten spanningsvrij worden gemaakt op het moment dat de beveiliging op het pand wordt aangezet. Door de stopcontacten die altijd aan blijven een afwijkende kleur/sticker te geven, is het duidelijk welke stopcontacten waarvoor bedoeld zijn.
Grootverbruikers van elektriciteit betalen voor het piekvermogen dat ze afnemen (zogenaamd contractvermogen). Pieken in het verbruik kunnen bijvoorbeeld ontstaan door het gelijktijdig opstarten van machines. Machines kunnen beter na elkaar worden opgestart.Als je jouw piekvermogen kunt verlagen, kan je ook jouw contractvermogen verlagen. Dat scheelt in de kosten.
Stel de tijdschakelklok zo in dat de verwarming 1,5 uur voor het eerste gebruik ingeschakeld wordt, en 1,5 uur voor de eindtijd uitgeschakeld wordt. Het laken is dan droog bij het eerste spel. Eén verwarmde biljarttafel, wanneer deze niet uitgeschakeld wordt buiten gebruikstijden, verbruikt even veel elektriciteit als een gemiddeld huishouden.
Een frequentieregeling of toerenregeling zorgt dat een elektromotor ook efficiënt werkt in deellast. Bijkomend voordeel is dat de motor minder slijt en daardoor langer meegaat.
Beperk energiegebruik van pompen door vermogen te regelen op basis van de vraag.
Een hoog verbruik kan komen door sluipverbruik: terwijl een apparaat niet nuttig is, verbruikt het toch stroom. Het verminderen van sluipverbruik door uitschakelen van de apparatuur kost praktisch niets en verdient zich meestal binnen 6 maanden terug.
Productkoeling veroorzaakt een aanzienlijk deel van het energieverbruik bij sportverenigingen. Veel sportverenigingen gebruiken reguliere (consumenten) koelkasten voor het koelen van producten. Vaak zijn dit oude, tweedehands koelkasten. Nieuwe koelkasten verbruiken veel minder elektriciteit.
Apparatuur die alleen overdag wordt gebruikt, blijft vaak continu aan staan. Dat zorgt voor onnodig energieverbruik. Zet apparaten dus uit buiten de openingstijden. Dit kan: handmatig, met een tijdschakelklok met weekinstelling, een standby-killer of met spanningsvrije stopcontacten. Deze maatregel is van toepassing op alle apparatuur die ‘s avonds en ‘s nachts niet aan of op een stand-by stand hoeft te staan: machines, compressor, warmhoudapparatuur, koffieautomaten, waterkoelers, frisdrank automaten, pc’s, printer, kopieerapparaten, kassa’s, televisies, ventilatoren, pompen, etcetera.
Automaten (frisdrank, koffie, chocolademelk, soep, snoep, waterkoeler) staan vaak continu aan. Dat zorgt voor onnodig energieverbruik. Zet apparaten dus uit buiten de openingstijden. Sommige automaten hebben een ingebouwde tijdschakelaar. Gebruik anders een tijdschakelklok.
© 2020 Stichting Stimular
Abonneer je op onze doe-het-zelf-nieuwsbrief met inspirerende voorbeelden, hulpmiddelen en maatregelen om met je bedrijf of organisatie te werken aan duurzaam ondernemen. Max. 10 keer/jaar.