Noordwest Ziekenhuisgroep, met locaties in Alkmaar en Den Helder, maakte in 2021 de bewuste keuze om met haar aanbod van voeding bij te dragen aan een sneller herstel, betere gezondheid en hogere weerstand van patiënten. De ziekenhuisgroep kiest voor verse, seizoensgebonden en zoveel mogelijk plantaardige producten, werkt samen met lokale telers en leveranciers en zorgt voor weinig verspilling. Gezond en duurzaam dus. Het aanbod sluit daarnaast aan op de wensen en behoeften van de patiënten en medewerkers: het meegeven van een thuisgevoel. Programma manager duurzaamheid Marco Lagrand vertelt in het kort over zijn ervaringen bij de overstap naar het nieuwe voedingsconcept.
Waarom de overstap naar meer plantaardig?
Noordwest had kant en klaar maaltijden. Marco wilde graag naar vers, zelf koken en minder plastic verpakkingen. De Food & Beverage manager deelde zijn visie van gezonde en duurzame voeding. Met deze voedingsvisie sluit Noordwest aan bij gemaakte afspraken in het Nationaal Preventie Akkoord: ‘in 2030 is het voedingsaanbod gezond in alle ziekenhuizen’.
Stapsgewijze introductie in de organisatie
Noordwest heeft het voedingsconcept fasegewijs in de organisatie geïntroduceerd. In 2021 was de start met patiënten in Den Helder, eerst een kleine groep met twee afdelingen en 20 bedden van de Omring. De introductie naar de medewerkers toe is in een samenwerking met de cateraar in het personeelsrestaurant gestart. Hier is het assortiment stapsgewijs aangepast. Snacks (grotendeels) eruit en duurder, saucijzenbroodjes stiekem vegetarisch, soepen stiekem vegetarisch, salades in prijs verlaagd en het assortiment uitgebreid.
De reacties waren zeer positief, zowel van medewerkers als van patiënten. Dit heeft Noordwest regelmatig gemeten. Marco: “Vooral veel blijven communiceren waarom je dit doet en dat het gaat om lekker en vers koken!”
Ook zijn heel veel proeverijen gehouden, onder andere met de Raad van bestuur, Raad van toezicht, cliëntenraad, verpleegkundigen adviesraad et cetera. Met de nadruk op lekker eten en niet het vegetarische benadrukken.
Meekrijgen koks in nieuw voedingsconcept
Marco: “Samen met Smaackmakers hebben we proefsessies georganiseerd met allerhande producten en ze ook zelf laten ontwikkelen aan de menu’s en de producten. Voor koks is het fantastisch weer zelf te mogen koken in plaats van opwarmen. Daarnaast hebben we naast instellingskoks ook horecakoks aangenomen om zo’n goede mix te krijgen van grote porties, maar wel met voldoende uitstraling en smaak.”
Ook overstappen naar vegetarische en plantaardige voeding?
Wil je als organisatie ook de overstap maken naar een gezond en duurzaam voedingsconcept? Marco’s advies: “Iedereen wil lekker eten, ook patiënten! Zorg dat je het plezier in de keuken brengt en experimenteert met vegetarische voeding. Benoem het niet, maar doe het. Ten opzichte van kant en klaar ingrediënten zijn de kosten lager en kun je iets meer uitgeven aan personeel. Uiteraard moet je wel een goede nieuwe keuken hebben. Maak het leuk!”
De menukaart bij Noordwest
Gezond
Gezond betekent dat Noordwest vooral kiest voor producten binnen de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum en veel plantaardige en minder dierlijke, hoogbewerkte- of suiker- en zouthoudende producten. Daarnaast is eiwitrijk belangrijk omdat het doorgaans leidt tot sneller herstel en daarmee tot een kortere ziekenhuisopname.
Meer plantaardig en minder dierlijk
Minder vlees of kaas op de menukaart en juist méér groenten, peulvruchten en noten. Ze sluiten aan bij de landelijke doelstelling van de overheid van een 60-40 verhouding tussen plantaardige en dierlijke eiwitten. Deze verhouding is momenteel 70-30 (februari 2024). Dit is beter voor het milieu door onder andere minder CO2-uitstoot, maar ook voor het bevorderen van gezondheid, herstel en weerstand.
Lokaal en seizoensgebonden
De ziekenhuisgroep kiest voor producten van Noord-Hollandse bodem. Door seizoensgroenten en lokale en regionale producten te gebruiken hoeven deze niet over grote afstanden vervoerd te worden.
Minder voedselverspilling
Door slimme portionering en menu’s op maat is er minder voedselverspilling. Dat laatste betekent onder andere dat de patiënt zelf meer regie heeft over wat hij/zij eet of drinkt, wat ook de eetlust bevordert.
Bron: Noordwest Ziekenhuisgroep (februari 2024)