7 tips voor een groen bedrijfsterrein
Deze praktische tips helpen jouw bedrijf of organisatie met het vergroenen van het bedrijfsterrein. Niet alle planten en struiken bevorderen de biodiversiteit. Deze tips zijn gegarandeerd goed voor de lokale biodiversiteit. Je helpt insecten, vogels en andere dieren. Ook zorg je voor een prettigere werkomgeving en zien klanten dat jij oog hebt voor de natuur. Bovendien draag je bij aan klimaatadaptatie door zomerse hittestress te verlagen en de kans op wateroverlast bij regen te verkleinen.
7 tips voor groen rond je bedrijf
Hieronder lees je onze 7 praktische tips. Ga desgewenst direct naar:
1. Bedrijfsterrein vergroenen, doe het samen!
Het vergroenen van je bedrijfsterrein is een geschikte activiteit om samen met collega’s op te pakken. Dit kun je doen als teambuildingsactiviteit of in combinatie met een bedrijfsborrel. Buiten werken is gezond en gezellig. Zelfs moeilijke gesprekken gaan gemakkelijker als je zo bezig bent!
Organiseer een kick-off om samen plannen te maken. De kans van slagen is vaak groter als je collega’s vooraf meedenken. Dat is belangrijk omdat vergroenen niet een eenmalige actie is. Er is daarna regelmatig onderhoud nodig.
2. Stenen eruit, natuur erin
Vrijwel alle planten hebben wortels die ruimte nodig hebben. Vergroenen gaat daarom meestal gepaard met het ontharden van het terrein. Bekijk waar het terrein verhard is en wat de functie van deze verharding is. Rijbanen en standplaatsen voor zwaar transport moeten uiteraard verhard blijven. Overweeg open straatstenen op je parkeerplaats. Stoepen, randjes langs gevels en restruimte zonder duidelijke functie lenen zich bij uitstek voor vergroening. Bekijk waar je rondom je gebouw “tegels kunt wippen” om een geveltuintje aan te leggen. Het filmpje Tegel eruit, plantje erin laat zien hoe je dit kan doen.Â
3. Plant bomen
Biodiversiteit een boost geven? Plant inheemse bomen! Deze bomen komen van nature al in ons landschap voor (in tegenstelling tot exoten die geïmporteerd zijn uit andere gebieden). In en om een inheemse wilg komen maar liefst 450 insectensoorten voor! Ook een zomer- of wintereik en een zachte of ruwe berk huisvesten een groot aantal insectensoorten. Terwijl aan de exotische tamme kastanje, Europese lariks en Amerikaanse eik minder dan 40 insectensoorten verbonden zijn. Zelfs als je maar één wilg, eik of berk plaatst is de natuur daar al bij gebaat.
Welke boomsoort is geschikt?
Kies boomsoorten die goed passen op bij het bodemtype van de beoogde plek en die kunnen bijdragen aan bepaalde opgaven, zoals verkoelen. Je kan ook selecteren op functies zoals water opvangen, nectar bieden aan insecten, fijnstof filteren of CO2 vastleggen. Met de Bomentabel van Klimaatadaptatie Nederland kan je filteren per functie en met de Bomenwijzer kies je de boomsoort die past bij het bodemtype van de beoogde plek. Betrek altijd de boomkweker bij de uiteindelijke keuze.
Wanneer bomen planten?
De beste tijd om een boom te planten? In november tot april zijn bomen (ook struiken, hagen en andere planten) in rust. Er wordt geen energie gestopt in de groei en aanmaak van nieuw blad. De wortels ontwikkelen zich wel in deze periode. Dat maakt deze maanden juist geschikt voor het planten van jonge bomen, hagen of bosplantsoen.
Waar bomen kopen?
Koop duurzame, gifvrije bomen bij kwekers die het keurmerk hebben voor biologische teelt (SKAL). Voor andere kleinschalige kwekers die ook onbespoten bomen verkopen is er een handig overzicht per provincie: Waar koop je duurzame tuinplanten zonder gif? (Inktenaarde.nl). Makkelijke optie? Koop een kant-en-klaar minibos met inheemse bomen & planten, zoals het minibos-pakket van het Wereld Natuur Fonds of het Tuiny Forest van IVN.
4. Plaats nectarplanten
Ook zonder ruimte voor een boom kun je biodiversiteit een handje helpen. Bijvoorbeeld door het planten van een bloemenstrook met nectargewassen. Maar welke plant je dan, en waar?
Goede planten mix
Van belang bij je plantenkeuze is er op te letten of het zon-, halfschaduw- of schaduwplanten zijn. Idealiter kies je voor een mix van planten, zodat vlinders, bijen, hommels én vogels er baat bij hebben. Hoe meer verschillende dieren de planten aantrekken, hoe hoger de biodiversiteit! Hieronder lees je van welke planten de dieren houden:
- Vlinders: vlinderstruik, tijm, marjolein, lavendel, sleutelbloem, koninginnekruid, hysop, beemdkroon, kleinbladige sering, boerenjasmijn
- Bijen en hommels: veldsalie, echte koekoeksbloem, grasklokje, vingerhoedskruid, stokroos
- Vogels: klimop, vuurdoorn, meidoorn, kamperfoelie, hulst
Let ook op de bloeitijd en de winterhardheid van de planten. Door de seizoenen heen wisselen planten elkaar af in bloeitijd. Voor insecten is dit prettig, omdat zij over het hele jaar voedselaanbod hebben. Vogels en insecten hebben naast voedsel ook beschutting nodig, vooral in de koude wintermaanden. Daarom is het ook belangrijk dat er het hele jaar groen is. Dit bereik je door zogenoemde winterharde planten neer te zetten, zoals klimop, wilde wingerd en naaldbomen.
Bij sommige webwinkels en leveranciers (zoals Cruydthoeck en Medigran) kun je filteren op zowel standplaats als bloeitijd. Bekijk ook hun top 10 makkelijke inheemse planten. Of vraag je tuincentrum om advies.
Gifvrije planten
Koop duurzame, gifvrije planten bij kwekers die het keurmerk hebben voor biologische teelt (SKAL). Voor andere kleinschalige kwekers die ook onbespoten planten verkopen is er een handig overzicht per provincie: Waar koop je duurzame tuinplanten zonder gif? (Inktenaarde.nl). Planten die zonder bestrijdingsmiddelen zijn geteeld zijn te herkennen aan keurmerken zoals EU-biologisch, MPS-A, ECO en On the way to PlanetProof.
Turf/veenvrije tuinaarde
Koop turf/veenvrije tuinaarde of vraag de hovenier hierom. Gebruik beter mengsels met kokos-, of houtvezels en compost. In bijna alle tuinaarde, compost en potgrond wordt veen gebruikt. Om aan dat veen te komen, worden hoogveengebieden afgegraven. Dat vernietigt de natuur, inclusief alle bijzondere dieren en planten die er leven. Turfvrij.nl heeft een overzicht van turfvrije alternatieven. Kan je geen tuinaarde/potgrond zonder veen vinden? Kies dan potgrond met een keurmerk. MPS-potgrond, EU Ecolabel en Quality Mark Good Soil stellen eisen aan de hoeveelheid veengrond (turfgehalte).
5. Plaats nestkastjes en insectenhotels
Als je nectarplanten, en bij voorkeur ook bomen, hebt geplant, neem dan maatregelen om de fauna een handje te helpen. Denk aan insectenhotels, nestkastjes, vogelhuisjes en vleermuiskasten. Sommige hotels, huisjes en kasten zijn mooi, maar niet zo effectief. Raadpleeg onafhankelijke bronnen zoals de Vogelbescherming en de Vlinderstichting voor tips over de aanschaf van kasten en waar je ze het best kan plaatsen. Je kunt ook zelf een eenvoudig insectenhotel maken door snoeiafval te gebruiken voor een takkenril of een houtwal. Ze vormen een goede schuil-, en nestelgelegenheid voor diverse diersoorten. Laat je inspireren op de website van Natuurmomenten.
6. Vergroen een dakje
Een ‘groen dak’ is over het algemeen niet iets wat je even zelf doet. Een klein dak of een stukje dak vergroenen kun je wél zelf oppakken met je collega’s. Denk aan het dak van een fietsenstalling, of een stuk dak waar je vanuit de kantine op uit kijkt. Bekijk de mogelijkheden van het dak: voor platte daken kun je kant-en-klare modules met sedumbegroeiing (vetplanten) kopen. Voor schuine daken zijn er groendakpannen verkrijgbaar die al gevuld zijn met sedum.
7. Bezint eer ge begint
Houd rekening met de mate van onderhoud en de financiering van de maatregelen die je wilt nemen.
Onderhoud van een groen bedrijfsterrein
Zonder onderhoud zal natuur verwilderen. Dat is goed voor de biodiversiteit, maar zal door velen als ‘onkruid’ gezien worden. Over het algemeen geldt, hoe strakker het design, hoe meer onderhoud nodig is.
Hoge biodiversiteit begint met een gezonde bodem. Gebruik daarom bij onkruidbestrijding geen chemische bestrijdingsmiddelen, zoals Roundup. Op Milieucentraal staan alternatieve manieren hoe je met milieuvriendelijke middelen plagen kan bestrijden.
Veel struiken, heggen en bomen moeten in het voorjaar gesnoeid worden. Verder kan het nodig zijn om de planten, afhankelijk van de soort (eenjarig, vast, struik/kruidachtige planten), wat extra voeding of water te geven. Tuincentra kunnen je vertellen waar je rekening mee moet houden qua onderhoud en kosten. Tip: plaats een regenton waardoor je de planten bij droge periodes kunt bewateren!
Zie je hier tegen op? Het onderhoud en de aankoop van planten kan je natuurlijk ook uitbesteden. Lees verder in de Wegwijzer vergroenen met hovenier.
Financiering van een groen bedrijfsterrein
- Vele gemeenten, waterschappen en provincies hebben subsidies voor vergroenen. De Groenesubsidiewijzer van MilieuCentraal zet er een aantal op een rij. Check ook direct bij je gemeente, waterschap en provincie. De subsidieregelingen zijn veelal gelijk voor bedrijven en woningen.
- MIA (milieu investeringsaftrek) en VAMIL (willekeurige afschrijving milieu investeringen) bieden fiscale voordelen voor meerdere vergroeningsmaatregelen. Lees verder op www.rvo.nl/miavamil. Let goed op de voorwaarden en het minimum investeringsbedrag. Tip: handige zoektermen om de subsidies te vinden in de Milieulijst zijn: biodiversiteit, klimaatadaptatie, natuurvriendelijk, groene gevel, waterberging, houtwal.
Biodiversiteit & bedrijven
Ondersteuning nodig bij het vergroenen van je bedrijfsterrein?
Stimular kan je ondersteunen met het maken van een plan om je bedrijfsterrein of bedrijventerrein te vergroenen.
© 2020 Stichting Stimular