Beschrijving
De netspanning is in de meeste regio’s in Nederland verhoogd tot 230 Volt, om op termijn de netspanning over heel Europa gelijk te trekken. De meeste verlichting werkt optimaal bij een spanning rond de 220 Volt. In bedrijven waar de netspanning hoger dan 227 Volt is, kan energie bespaard worden door een spanningsregelaar te installeren. Een spanningsregelaar zorgt ervoor dat de spanning in de meterkast wordt teruggebracht naar 217 tot 220 Volt of zelfs 207 tot 210 Volt.
Door de spanningsregelaar wordt het verlichtingsniveau ongeveer 10% lager, met als gevolg dat het rendement van de verlichtingsinstallatie toeneemt. Deze verlaging is voor het oog nauwelijks waarneembaar en gaat niet ten koste van het comfort. Een spanningsregelaar verbetert ook het rendement van andere elektrische apparatuur (zie ook de tip Spanningsregelaar).
Toepasbaarheid
Spanningsverlaging is interessant voor de volgende verlichting:
- gasontladingslampen (bijvoorbeeld TL en spaarlampen) met een conventioneel voorschakelapparaat (VSA) (besparing tot 35%).
- led (besparing is circa 7%).
- hoogfrequente (HF) verlichting met T8-lampen (besparing is 3%).
Een spanningsregelaar is niet geschikt voor T5-lampen met een elektronisch voorschakelapparaat.
Ook in de tuinbouw is een spanningsverlager niet toepasbaar. Hier is niet alleen de lichtsterkte belangrijk, maar ook warmte die door de lampen wordt uitgestraald. Door toepassing van een spanningsverlager zou de temperatuur in de kas lager worden. Dit heeft een negatief effect op het groeiproces.
De systemen zijn beschikbaar van 5 tot 1.250 kW.
Leveranciers meten of een spanningsregelaar in jouw bedrijf rendabel is en geven hier garantie op. Laat een dergelijke test doen voor je een spanningsregelaar aanschaft. Een spanningsregelaar kan per elektriciteitsgroep of voor een heel gebouw worden toegepast.
Milieu aspecten
Een spanningsregelaar levert een besparing op van 20 tot 35% op het elektriciteitsverbruik van de verlichting.
Financiële aspecten
De terugverdientijd van de spanningsregelaar ligt tussen 3 en 5 jaar.
De kosten van een spanningsregelaar zijn sterk afhankelijk van de toepassing, de grootte van het systeem en het type apparaten en verlichting dat geïnstalleerd is. Gemiddeld liggen de kosten tussen de € 1.300 en € 12.500 per spanningsregelaar, dit is afhankelijk van de grootte van het systeem. Indicatie investeringskosten per systeemgrootte:
- 5 kW: €1.300 (€260 per KW)
- 30 kW: €5.000 (€167 per KW)
- 50 kW: €6.250 (€125 per KW)
- 100 kW: €12.500 (€125 per KW)
Bronnen: Stichting Stimular, Milieudienst IJmond, Optivolt, Infomil: kennisbank Energiebesparing en Winst