Voorzieningen tegen wegwaaien zand

Beschrijving

Tijdens opslag en intern transport kan zand wegwaaien. Het betreft hier met name fijn zand met een korrelgrootte tot 200 µm. Er zijn een aantal mogelijkheden om wegwaaien van zand tegen te gaan:

1. Overdekken voorraadvakken
   Wanneer de voorraadvakken overdekt zijn, kan de wind geen vat krijgen op het zand. Overdekken van de vakken kan met een zeil, een schuifdak of een kapdak. Het overdekken van de voorraadvakken heeft als nevenvoordeel dat het bij vorst langer duurt voordat het zand bevroren is. Hierdoor kan langer doorgewerkt worden. Bovendien ligt het zand altijd droog, waardoor een constant vochtpercentage gehandhaafd blijft.
2. Overdekken van transportbanden
3. Zand besproeien tijdens droge periodes
   Droog zand verwaait gemakkelijker dan vochtig zand. Bij langdurig droog weer kan verwaaien worden voorkomen door het zand te besproeien, al dan niet met een computer bestuurde sproei-installatie (wind-, regen- en zonneschijnmeters).
4. Zorgvuldig storten
   Door zand zorgvuldig te storten kan onnodige verwaaiing van zand worden voorkomen. Een vorm van zorgvuldig storten is het minder vol doen van de grijper. Een andere mogelijkheid is het zand niet storten boven de keermuur of tussenschot, maar nauwkeurig op bestemde lokatie/vakken.

Toepasbaarheid

Algemeen toepasbaar.

1. Het gebruik van een zeil voor het overkappen van de voorraadbunkers heeft als nadeel dat het zeil steeds verwijderd moet worden. Waarschijnlijk zal het zeil binnen de kortste keren naast de bunker liggen en niet meer teruggeplaatst worden.
2. Het bevochtigen van het zand tijdens droge periodes kan de constante werking van het productieproces verstoren.
3. Het minder vol doen van de grijper is niet bij alle typen grijpers mogelijk. Bij vervanging van de grijper moet hier rekening mee gehouden worden.

In het kader van de milieuregelgeving kunnen maatregelen verlangd worden om de emissies van stof maximaal te beperken. Dit heeft enerzijds tot doel de stofoverlast naar de omgeving te beperken en anderzijds uitloging van verontreinigende stoffen (zoals sulfaat en onopgeloste bestanddelen) naar het oppervlaktewater te voorkomen. Het kan bijvoorbeeld gaan om maatregelen zoals het overkappen van bunkers waar sterk uitlogende producten (bijvoorbeeld flugzand en lava) zijn opgeslagen, de aanleg van een sproei-installatie of het verplicht stellen van afgesloten laadruimtes van de vrachtwagens.

Milieu aspecten

Met de genoemde maatregelen kan 5 tot 10% bespaard worden op het verlies aan zand door wegwaaien. De besparing kan hiermee enkele tonnen zand per jaar bedragen.

Financiële aspecten

De besparing die gehaald kan worden wordt bepaald door een vermindering van de inkoopkosten van zand en bedraagt circa € 450 per jaar.

De investering die nodig is voor het overdekken van de voorraadbunkers is afhankelijk van het aantal voorraadbunkers en de wijze van overkappen. Overkappen met zeilen vraagt een investering tot maximaal € 4.500. Wanneer echter besloten wordt tot het plaatsen van schuif- of klapdaken, loop de investering al gauw op tot meer dan € 45.000. De investering van schuif- of klapdaken wordt niet binnen tien jaar terugverdiend.

Het plaatsen van een sproei-installatie vergt een investering van € 450 tot € 4.500 zonder PLC-besturing of van € 4.500 tot € 45.000 met PLC-besturing. De terugverdientijd varieert van één tot tien jaar, afhankelijk van de gekozen soort sproei-installatie. Ook een sproei-installatie met PLC-besturing wordt op een huidig prijsniveau van zand niet of nauwelijks binnen een acceptabele tijd terugverdiend.

Bron: Preventietoppers betonindustrie in Zuid-Holland (Provincie Zuid-Holland)/ Beste Beschikbare Technieken voor de betoncentrales en betonproducentenindustrie (VITO, 2001)