Energiehub-initiatieven schieten als paddenstoelen uit de grond. Dat een groepsprofiel goed past op het regionale middenspanningsnet is nog geen garantie op succes. Dit komt doordat het profiel soms niet past op het hoogspanningsnet. Adviseur Stefan Romijn legt uit waarom afstemming met TenneT noodzakelijk is voor gewenste energiehubs.
Een energiehub is een lokaal netwerk waar bedrijven energie delen, opslaan en slim beheren. Hiermee stemmen zij vraag en aanbod beter op elkaar af en benutten zij de beschikbare capaciteit optimaal. Dit ontlast het elektriciteitsnet en zorgt dat ook met netcongestie de energietransitie door blijft gaan.
Geen akkoord voor energiehub van TenneT
Bedrijven hebben samen een energiecoöperatie gevormd. De energieprofielen van de deelnemers passen mooi op elkaar, ook met de verwachte groei. Er zijn afspraken over energiemanagement, het is juridisch allemaal gecheckt en de financiën zijn geregeld. Ook de regionale netbeheerder is blij met het aangeboden profiel en staat open voor het afsluiten van een GroepsTransportOvereenkomst (GTO). En toch komt er geen akkoord.
In steeds meer gebieden is zowel sprake van netcongestie op het regionale middenspanningsnet als op het hoogspanningsnet. Het volstaat dan niet als de regionale netbeheerder akkoord gaat. De energiehub moet ook in het profiel van het hoogspanningsnet van TenneT passen.
Belastingprofiel hoogspanningsnet is anders
De belastingprofielen van het regionale en hoogspanningsnet komen niet altijd overeen. Regionale netten hebben vooral een ochtend- en avondpiek. Bij hoogspanningsnetten komt ook op andere momenten piekbelasting voor. Die pieken zijn moeilijk te voorspellen, bijvoorbeeld door de impact van de weersomstandigheden op de  elektriciteitsproductie met windmolens en zonnepanelen. Ook internationale elektriciteitsstromen die door het hoogspanningsnet lopen spelen een rol.
Meer capaciteit zorgt voor nieuwe pieken
Een energiehub is meestal bedoeld om meer capaciteit te creëren, zodat bedrijven kunnen doorgroeien of het wagenpark of de verwarming kunnen elektrificeren. Betere spreiding in de tijd ontlast het middenspaningsnet. Per saldo zal het verbruik van elektriciteit wel toenemen en daarmee kunnen alsnog extra pieken voor het hoogspanningsnet ontstaan. Ook kan het schuiven met pieken op middenspanningsniveau gunstig zijn, maar op het hoogspanningsnet juist een nieuw probleem vormen. In deze gevallen zal TenneT niet instemmen met een GTO.
Om deze redenen is het belangrijk om TenneT vroegtijdig te betrekken in de planvorming voor een energiehub. Dit voorkomt dat veel tijd wordt gestoken in een energiehub die niet kansrijk is of dat forse vertragingen in het proces ontstaan.
Meer capaciteit zonder een energiehub
Een energiehub is niet altijd nodig. Bedrijven kunnen meer capaciteit creëren door pieken in het eigen verbruik te verminderen. Dit kan bijvoorbeeld door zware machines niet gelijktijdig aan te zetten of het opstarten ervan te spreiden in de tijd. Het opladen van voertuigen hoeft niet altijd op vol vermogen, netbewust laden is automatisch te regelen. Ook koelcellen kunnen als buffers ingezet worden, door op rustige momenten extra te koelen, zodat tijdens pieken minder gekoeld hoeft te worden. Gebruik, waar mogelijk, eigen opwek van duurzame energie en opslag om extra capaciteit vrij te maken.
Door de kwartierwaarden van het elektriciteitsverbruik te analyseren, ontstaat inzicht in waar de pieken liggen en komen maatregelen in beeld om de pieken te voorkomen of verkleinen.
Over mij
Ik werk zestien jaar bij Stichting Stimular. Als duurzaamheidscoach loop ik veel op bedrijventerreinen rond, waar ik bedrijven en ondernemerscollectieven help met de energietransitie, duurzame mobiliteit, verminderen van afval en grondstoffen, versterken van biodiversiteit en klimaatadaptatie. Hierbij zet ik vooral in op samenwerking tussen bedrijven en met stakeholders.
