Beschrijving
In een zwembad wordt de binnenlucht continu ververst (standaard 5-7 maal per uur). De vochtige, vuile lucht uit de ruimte wordt afgevoerd. Eenzelfde hoeveelheid schone en voorverwarmde lucht wordt gefilterd en vervolgens toegevoerd. Een warmteterugwin-installatie (wtw) zorgt ervoor dat de warmte uit de af te voeren lucht wordt overgedragen aan de verse toe te voeren (koudere) (buiten)lucht. Afhankelijk van het soort wtw-installatie kan 40 tot 80% van de warmte behouden blijven. In de zomer kan zo ook koude worden teruggewonnen.
Voor zwembaden zijn er 3 energiebesparende opties ten opzichte van een twincoil wtw-systeem:
- (Enkele) kruisstroom warmtewisselaar
- Dubbele kruisstroom warmtewisselaar
- Dubbele kruisstroom warmtewisselaar met dwars-systeem
Met een enkele kruisstroom warmtewisselaar in de luchtbehandelingskast kan 50 tot 60% van de warmte terug gewonnen worden. Deze optie is in de praktijk niet heel interessant omdat een dubbele kruisstroom warmtewisselaar zich sneller terug verdient (optie 2). Hierbij wordt op twee plekken warmte uitgewisseld en kan tot wel 80% warmte terug gewonnen worden. De dubbele kruisstroom warmtewisselaar heeft wel een hogere luchtweerstand ten opzichte van de enkele kruisstroom warmtewisselaar. Ventilatoren moeten daarom een groter vermogen hebben.
Om nóg meer warmte terug te winnen kunnen meerdere luchtbehandelingskasten op elkaar aangesloten worden (optie 3). Op deze manier kan warme afvoerlucht uit ruimtes die geen warmteterugwinning nodig hebben (technische ruimtes bijvoorbeeld) nuttig gebruikt worden voor ruimtes waarvan de lucht wel verwarmd ingevoerd moet worden (het zwembad). Door luchtbehandelingskasten te combineren kan tot 10% extra warmte terug gewonnen worden.
Zie ook maatregel Win warmte terug uit ventilatielucht voor uitgebreide informatie (algemene toepassing, ook in kantoren) en de verschillende soorten wtw-installaties.
Toepasbaarheid
Toepasbaar op een natuurlijk moment. Voor overdekte zwembaden die een twincoil warmteterugwinsysteem hebben, waarvan de luchttoevoer en luchtafvoer nabij elkaar liggen en niet door bouwkundige elementen gescheiden worden (alleen toepasbaar als er meerdere luchtbehandelingskasten aanwezig zijn). De warmte uit de ventilatielucht wordt niet met behulp van een warmtepomp teruggewonnen.
Milieuaspecten
Deze maatregel bespaart energie. Voor een warmtewisselaar van 25 kW naar schatting 21.000 m3 gas per jaar (bron: EML 2023).
Financiële aspecten
Een dubbel kruisstroomwarmtewisselaar (25 kW) kost op een zelfstandig moment naar schatting € 98.600 (materiaal) + € 5.200 (arbeid) + € 2.100 (materieel). En op een natuurlijk moment € 30.200 (materiaal) + € 5.200 (arbeid). Kosten 2023. Deze maatregel verdient zich op een natuurlijk moment binnen vijf jaar terug. Bron: EML 2023. Hierbij is gerekend met € 0,21 per kWh en € 1,16 per m3 aardgas (excl. BTW).
Aanvullende informatie
Een kruisstroomwarmtewisselaar staat diagonaal in de luchtbehandelingskast. Op elk vlak van de vier vlakken is een ander kanaal aangesloten. Het kanaal met de aangezogen koude buitenlucht is veelal geïsoleerd om condensvorming tegen te gaan. Een luchtbehandelingskast die in gebruik is mag niet worden geopend. Vaak staat op de zijkant van elke module wat de functie is. Als aan de buitenkant van de luchtbehandelingskast niet staat welke modules deze bevat (voor verwarmen, koelen, ont- en bevochtigen en warmteterugwinning), kunnen installatietekeningen mogelijk uitkomst bieden.
Erkende maatregel voor energiebesparing
De Omgevingswet schrijft voor dat locaties die aan bepaalde voorwaarden voldoen verplicht zijn rendabele energiebesparende maatregelen (met een terugverdientijd van 5 jaar of minder) uit te voeren. Deze maatregel is (onder voorwaarden) rendabel ofwel erkend. Lees meer in de maatregel Voldoe aan (erkende) maatregelen uit Omgevingswet. Op de website van RVO downloadt je de volledige Erkende maatregelenlijst met de technische en economische randvoorwaarden.
Energiezuinige technieken moeten goed beheerd worden om te besparen wat mogelijk is. Zo moeten installaties goed ingeregeld, beheerd en onderhouden worden. Dit heet doelmatig beheer en onderhoud (DBO). Daarom heeft de overheid in iedere erkende energiemaatregel aangegeven welke DBO-actie nodig is om de maatregel optimaal te laten functioneren. Beoordeel jaarlijks of de techniek nog goed functioneert. Lees meer in maatregel Jaarlijks doelmatig beheer en onderhoud van (erkende) energiemaatregelen.
Bronnen: Stichting Stimular, Erkende Maatregelenlijst 2019, Erkende Maatregelenljst 2023 en Informatiebank