B. Bedrijfsterrein verkennen
(huidige situatie)
Geschikte hovenier gevonden (A)? Werk aan de winkel! Verken samen je terrein, pand (wat is er?) en de omgeving rondom het terrein (waar rekening mee houden?). De verkenning dient als basis om een vergroeningsplan (C) op te stellen.
Breng het volgende in kaart bij het verkennen van je bedrijfsterrein:
1. Verharding van het terrein en regenwaterafvoer
Vrijwel alle planten hebben wortels die ruimte en water nodig hebben. Vergroenen gaat daarom vaak gepaard met het ontharden van het terrein. Ontharden én vergroenen is ook een simpele, natuurlijke, manier om waterberging te vergroten. De wortels van planten en bomen maken de bodem namelijk luchtig waardoor deze regenwater makkelijker kan opvangen. Ook nemen wortels een deel van het water op.
Een stijging van 1 procent organische stof in de bodem betekent dat er 17 liter water per vierkante meter meer kan worden vastgehouden!
- Waar is het terrein verhard is en wat is de functie ervan? Rijbanen en standplaatsen voor zwaar transport moeten uiteraard verhard blijven. Welke verharding is niet (meer) nodig? Stoepen, randjes langs gevels en restruimte zonder duidelijke functie lenen zich bij uitstek voor vergroening.
- Waar is open bestrating mogelijk, bijvoorbeeld op parkeerplaatsen?
- Als er op jouw terrein weinig mogelijkheden zijn om ‘tegels te wippen’, bekijk dan of er grote plantenbakken kunnen worden geplaatst. Idealiter vlakbij regenpijpen, zodat regenwater naar de bakken kan worden geleid.
- Kan het regenwater worden afgevoerd naar onverharde delen (plantvakken, boomspiegels), nabij gelegen vijvers of beekjes?
- Is er behoefte aan en ruimte voor waterberging?
- Wil je weten hoeveel impact hittestress, wateroverlast en droogte hebben op jouw terrein? Bekijk dan de Klimaateffectatlas.
2. Gevels van het bedrijfspand
- Kunnen er tegels langs de gevels weg om een geveltuintje aan te leggen?
- Welke gevels zijn geschikt om te vergroenen? Beoordeel de staat van je gevel: zijn er oude voegen? Tegen oud metselwerk kun je beter niet direct planten laten groeien. Zijn klimrekken voor planten mogelijk?
- Welke gevels zijn geschikt voor vogelhuisjes en vleermuiskasten?
Wist je dat de waarde van vastgoed toeneemt als er groen aanwezig is? (6-15%)
3. Dak van het bedrijfspand
- Heb je een dak om te vergroenen? Bekijk dan de maatregel Groen dak. Ook een schuin dak kun je vergroenen! Of het dak van een fietsberging of opslaghok? Ook een klein groen dakje kan helpen voor biodiversiteit en waterberging.
- Is er een dak waar je vanuit het bedrijfspand op uitkijkt (win-win!)?
- Is de dakconstructie sterk genoeg voor een groen dak?
4. Flora en fauna op het terrein
- Welke planten kom je al tegen op het terrein? Inventariseer:
- Bomen en struiken (inheems/exoot, wel/geen bloemen, wel/niet besdragend, zorgen ze voor schaduw tegen hittestress)?
- Bloemen waar insecten op af komen. Bedenk dat ‘onkruid’ vaak in deze categorie valt en voor biodiversiteit niet slecht is.
- Gras/gazon.
- Welke insecten, vogels en andere dieren kom je al tegen op het terrein? Bekijk bij SOVON of huismussen of gierzwaluwen in jouw gebied voorkomen. Die hebben gebouwgebonden nestkasten nodig!
- Bloeien er het hele jaar door voldoende planten voor vlinders, hommels en bijen? Ofwel: is er voldoende voedsel voor insecten?
- Is er voedsel voor andere dieren (vogels, vleermuizen, zoogdieren)?
- Is er het hele jaar voldoende groen (winterharde planten) voor beschutting van de dieren?
- Hoe verloopt het groenonderhoud nu? Hoe vaak en wanneer wordt er gesnoeid, gemaaid en bemest?
- Hoe is de flora en fauna in de omgeving? Neem desgewenst contact op met een lokale natuurorganisatie of de ecoloog van je gemeente. Ze kunnen je vertellen of er (bedreigde) plant- of diersoorten in de omgeving zijn die baat hebben bij uitbreiding of versterking van het habitat.
In en om een inheemse wilg komen maar liefst 450 insectensoorten voor! Ook een zomer- of wintereik en een zachte of ruwe berk huisvesten een groot aantal insectensoorten. Terwijl aan de exotische tamme kastanje, Europese lariks en Amerikaanse eik minder dan 40 insectensoorten verbonden zijn. 5. Terreinomheining en veiligheid
Bedrijfsterreinen zijn buiten de reguliere werkuren vaak verlaten en daarmee beruchte plekken voor criminele activiteiten. Groen kan dit negatief beïnvloeden. Anderzijds bieden terreinomheiningen juist kansen voor vergroenen.
- Hoe is het terrein omheind? Hekken of natuurlijke omheining? Waar zijn (meer) groene afscheidingen mogelijk? Struiken zoals meidoorn en vuurdoorn hebben bessen voor vogels én doorns die inbrekers afschrikken.
- Wordt het directe zicht of de camerabeveiliging geblokkeerd door bomen of struiken?
Wist je dat 1 op de 6 bedrijventerreinen grenst aan het Natuur Netwerk Nederland?
Bedrijfsterrein verkend?
Alles in kaart gebracht in de terreinverkenning? En is jouw programma van wensen en beschikbaar budget bekend? Dan kan de hovenier nu aan de slag met het maken van een vergroeningsplan (C) op maat voor jouw bedrijfsterrein.
Biodiversiteit & bedrijven
Wegwijzer vergroenen bedrijfspand (met hovenier)
ondersteuning nodig?
Stimular kan je ondersteunen met het maken van een plan om je bedrijf, organisatie of bedrijventerrein te vergroenen.