Beschrijving

Metaalhalogenide-lampen worden ook wel metaalhalidelampen of metaal halogeenlamp genoemd. Het zijn de opvolgers van hogedrukkwiklampen. De koop en verkoop van hogedrukkwiklampen is per 13 april 2015 wettelijk verboden. Meestal kunnen hogedrukkwiklamp door metaalhalogenidelamp vervangen worden in de bestaande armaturen. Zie ook tip Vervang hogedrukkwiklamp voor alternatieven.

Een metaalhalogenidelamp is een geschikte lamp voor situaties waarbij een goede kleurweergave (Ra 60 – 95) belangrijk is. Denk bijvoorbeeld aan:

• Buitenverlichting met gezichtsherkenning bij camerabewaking
• Verlichting van hallen of grote complexen waar lange tijd een hoge verlichtingssterkte nodig is

De lamp heeft wel enige minuten nodig om 100% lichtniveau te bereiken en is dus minder geschikt voor systemen met aanwezigheidsdetectie (bijvoorbeeld voor “schrikverlichting”). Er zijn tegenwoordig (> 2015) wel dimbare versies verkrijgbaar.

Metaalhalogenidelampen hebben een rendement dat vergelijkbaar is met de nieuwste generatie TL-lampen (60 tot 100 lumen/Watt) bij een levensduur tot 20.000 branduren. Ze zijn beschikbaar in veel vermogens. Ze zijn relatief compact en verkrijgbaar in verschillende uitvoeringsvormen. Veel voorkomende zijn ellips- en buisvormig (met schroefdraad en BY22D fittingen). Ze geven een sprankelend wit licht. De lichtopbrengst daalt wel aanzienlijk in de loop van de tijd (tot zo’n 50%). Met gebruik van elektronische voorschakelapparatuur kan het verlies aan lichtopbrengst beperkt blijven, zodat aan het eind van het productleven nog ongeveer 75%-80% lichtopbrengst resteert. Metaalhalogenidelampen functioneren onder hogedruk en hoge temperatuur: er zijn speciale armaturen nodig om de lampen veilig te kunnen gebruiken.

Metaalhalogenidelampen zijn hogedrukgasontladingslampen (gevuld met onder andere gas en metaalhalogeniden). De lampen hebben een keramische brander of een kwartsbrander. De lamp bestaat uit een binnenballon van kwartsglas of keramiek, bijvoorbeeld aluminiumoxide, waarin de eigenlijke gasontlading plaatsvindt en een buitenballon van glas als bescherming. De buitenballon zorgt er bovendien voor dat de UV-straling geabsorbeerd wordt van de gasontlading, die door de binnenballon wordt doorgelaten.

Toepasbaarheid

Metaalhalogenide-lampen kunnen worden gebruikt in binnen- en buitenverlichting.

Milieuaspecten

Deze maatregel bespaart op het elektriciteitsverbruik van de verlichting.

Financiële aspecten

Meestal verdient vervanging in de bestaande armaturen zich binnen 5 jaar terug.

Aanvullende informatie

Voor het kiezen van de meest geschikte oplossing is het van belang om de bestaande verlichtingskwaliteit van de verlichtingsinstallatie te inventariseren (verlichtingsniveau en gelijkmatigheid). Hierbij kunnen de volgende publicaties behulpzaam zijn:

• ISSO publicatie 90 Energie-efficiënte verlichting in en rondom gebouwen
• Binnenverlichtingsnorm NEN 12464-1
• Slim Licht Scan Utiliteitsgebouwen
• NSVV publicatie Praktijkdocument Industriële Verlichting 2011 (BV-406)

Bronnen: Stichting Stimular, Infomil: kennisbank Energiebesparing en Winst