Beschrijving: halogeen vervangen door led
Halogeenlampen mogen vanaf 1 september 2018 niet meer in de handel worden gebracht. Veel halogeenlampen zijn door energiezuinigere lampen in de bestaande armatuur te vervangen.
Waar werden halogeenlampen toegepast?
Halogeenlampen werden gebruikt als accentverlichting en voor buitenverlichting. Halogeenverlichting binnen was voor het belichten van bijvoorbeeld bureaus, leestafels, kunstobjecten, muren, vloeren, wanden en plafonds. Er zijn laagspanning halogeen (12V-lampvoet GU5,GU3) en hoogvolt halogeen (230V-lampvoet GU10).
Buiten gaat bijvoorbeeld om verlichting voor het aanlichten van gebouwen, verlichting op parkeerterreinen, contourverlichting van (bedrijfs-) terreinen, oriëntatieverlichting, beveiligingsverlichting, tuin- en sfeerverlichting, floodlights. Het gaat meestal om wand- of mastuitvoeringen (paaltopuitvoeringen).
Led i.p.v. halogeen
Er is laagspanning halogeen (12V-lampvoet GU5,3) en hoogvolt halogeen (230V-lampvoet GU10). De lampen zijn vaak maar nog niet altijd door led-lampen te vervangen in de bestaande armaturen. Milieu Centraal maakte voor consumenten een keuzehulp die miskopen helpt voorkomen.
Ook trafo vervangen?
Bij vervanging van halogeen door led, moet soms ook de trafo vervangen worden. Bij oude transformatoren (220/12 Volt) is het mogelijk de halogeenlampen 1 op 1 te vervangen; bij elektrische transformatoren moeten deze door geschikte led-drivers worden vervangen. Een optie is om de steekfittingen te vervangen door hoogvolt GU10 bajonetfittingen. Dit maakt de (vaak dure) led-drivers overbodig en geeft meer mogelijkheden tot dimmen.
Toepasbaarheid van vervangen van halogeenlamp
Meestal is een lamp te vinden die in de bestaande armatuur past. Zo niet, dan zijn nieuwe armaturen nodig.
Milieuaspecten van vervangen halogeenlamp
Deze maatregel bespaard elektriciteit. Naar schatting 140 kWh per armatuur per jaar.
Financiële aspecten
Kosten van vervangende led-lampen en armaturen zijn als volgt:
| waar | lamp/armatuur | kosten zelfstandig moment | meerkosten natuurlijk moment | besparing (in kWh/jaar | EM-nummer |
| binnen | halogeenlamp (53W) | € 7 (arbeid) + € 9 (materiaal) | € 6 (materiaal) | 119 | GF4 |
| binnen | spots | € 57 (arbeid) + € 313 (materiaal) | € 0 | 102 | GF10 |
| binnen | railspots | € 47 (arbeid) + € 819 (materiaal) | € 0 | 106 | GF11 |
| binnen | wandarmaturen | € 29 (arbeid) + € 25 (materiaal) | € 0 | 142 | GF9 |
| buiten | wandarmaturen | € 49 (arbeid) + € 161 (materiaal) | € 0 | 114 | GG2 |
| nabij procesapparatuur | armatuur | € 41 (arbeid) + € 20 (materiaal) | € 20 (materiaal) | 150 | PD9 |
Bekijk onze suggesties om verlichtingsoffertes te beoordelen.
Aanvullende informatie
- ISSO publicatie 90 Energie-efficiënte verlichting in en rondom gebouwen
- Verlichtingsnorm voor werkplekken binnen NEN 12464-1
- Verlichtingsnorm voor werkplekken buiten NEN 12464-2
- NSVV-publicatie Praktijkdocument Industriële Verlichting 2011 (BV-406)
Erkende maatregel voor energiebesparing
Het Activiteitenbesluit schrijft voor dat locaties die aan bepaalde voorwaarden voldoen verplicht zijn rendabele energiebesparende maatregelen te nemen. Deze maatregel is (onder voorwaarden) rendabel ofwel erkend. Een maatregel is erkend op een zelfstandig moment (“Direct uitvoerbaar? Ja”) of op een natuurlijk moment (bij vervanging/renovatie) en soms afhankelijk van de situatie. Lees meer in de maatregel Voldoe aan (erkende) maatregelen uit Activiteitenbesluit. Op de website van RVO kan je de volledige Erkende Maatregelenlijst (EML) 2023 downloaden met daarbij de technische en economische randvoorwaarden.
Energiezuinige technieken moeten goed beheerd worden om te besparen wat mogelijk is. Daarom heeft de overheid voor alle erkende energiemaatregelen aangegeven welk doelmatig beheer en onderhoud (DBO) nodig is. Beoordeel jaarlijks of de techniek nog goed functioneert. Lees meer in de tip Jaarlijks doelmatig beheer en onderhoud van (erkende) energiemaatregelen.
Bron: Stichting Stimular, Erkende Maatregelenlijst 2019, Erkende Maatregelenljst 2023 en Informatiebank