Provincie Zuid-Holland ondersteunt eigenaren van maatschappelijk vastgoed met een kleine vastgoed portefeuille bij de verduurzaming van hun gebouwen. De regeling heet “Ontzorgingsprogramma’s verduurzaming maatschappelijk vastgoed”. Stimular helpt de vastgoedeigenaren bij het opstellen van routekaarten en het uitvoeren van duurzame maatregelen.
(Update nieuwsbericht van 16 december 2022)
Doelgroepen ontzorgingsprogramma
De afgelopen twee jaar heeft Stimular 49 organisaties op weg geholpen met verduurzamen van het vastgoed:
- 1 kerk
- 4 gemeentelijke organisaties
- 10 scholen
- 13 zorgorganisaties voor ouderen, gehandicapten en ggz
- 21 eerstelijnszorg instellingen (waaronder tandartsen en huisartsen)
Routekaart duurzaam vastgoed
Bijna alle deelnemers hebben inmiddels een CO2-routekaart. Ze hebben daarmee inzicht in de maatregelen tot 2030 en voor de langere termijn. De routekaart laat zien welke maatregelen op korte termijn uitgevoerd moeten worden (bijvoorbeeld erkende maatregelen) en welke maatregelen nodig zijn om aan de doelstellingen uit het Klimaatakkoord te voldoen. Ook wordt helder wat niet nuttig is en hoe maatregelen op een slimme manier gecombineerd kunnen worden.
Niet alle maatregelen hoeven gelijk uitgevoerd te worden: de routekaarten sluiten zoveel mogelijk aan op de natuurlijke momenten, zoals deze ook in de MJOP’s staan. Als kozijnvervanging in 2030 gepland staat, kan ook direct beter isolerend glas worden geplaatst.
De routekaart zorgt ook voor de juiste volgorde: het is niet verstandig om zonnepanelen te plaatsen, als twee jaar later de dakbedekking vervangen moet worden. En om een warmtepomp mogelijk te maken, is soms eerst extra isolatie nodig.
Duurzame maatregelen uitvoeren
Het merendeel van de deelnemers heeft inmiddels ook maatregelen uitgevoerd of in voorbereiding. Stimular ondersteunt de uitvoering van maatregelen door mee te kijken naar offertes en de financiering.
Ventilatie
Meerdere scholen hebben hun ventilatie aangepast, waarbij ze tegelijkertijd het binnenklimaat verbeteren en energie besparen. De School met de Bijbel in Nieuw-Beijerland vervangt de ventilatie en neemt daarbij gelijk het verledden van de verlichting en het plaatsen van zonnepanelen mee. Ook vele andere deelnemers zijn bezig met het vervangen van verlichting: PL-spots zijn soms nog lastig, maar verder zien we nu vrijwel overal vooral led-verlichting.
Ventilatie is ook voor veel eerstelijnszorg een aandachtspunt. Zij ventileren veelal nog door de ‘raampjes open’ te doen. We adviseren hen in eerste instantie om met een CO2-meter de binnenluchtkwaliteit te gaan controleren. Bij tandartsenpraktijk CTI Warmond hebben we een blowerdoortest laten uitvoeren om kieren op te sporen. Dat is nodig om de huidige ventilatie (raampjes open en beperkte afzuiging) aan te passen naar balansventilatie.
Warmtepomp
De warmtepomp begint ook een populaire maatregel te worden. De Duinoordschool in Den Haag plaatst een warmtepomp bij de cv-ketel (een zogenaamde hybride warmtepomp). Sommige organisaties moeten daar eerst onderzoek voor doen. Zij hebben de temperatuur van het cv-water verlaagd om te zien hoe effectief een warmtepomp in hun gebouw is. De basisscholen van De Hoeksteen verwarmen met lucht-lucht warmtepompen. Gemeente Molenlanden is bezig met een warmtepompboiler voor een sportgebouw en gemeente Midden-Delfland doet een uitvraag voor een PVT-systeem voor een museum.
Isolatie
Meerdere deelnemers zijn ook bezig met isoleren. Zo heeft huisartsenpraktijk Emmapark nieuwe kozijnen met goed glas besteld. Zo ook de Duinoordschool, die het dak extra heeft geïsoleerd. Ook Nutsschool Wassenaar heeft het dak geïsoleerd en voorbereid om een groen dak te maken. Sommige deelnemers, zoals zorgorganisatie De Overburen, gaan zelfs voor complete renovatie van een gebouw (in dit geval De Kruidentuin).
Milieuthermometer Zorg
De focus van het Ontzorgingsprogramma is het verduurzamen van vastgoed. Zorgorganisaties helpen we daarnaast met het borgen van duurzaamheid. Meerdere deelnemers doen mee omdat zij de Green Deal Zorg ondertekend hebben en zich willen certificeren voor de Milieuthermometer Zorg. Cedrah heeft recent brons gehaald voor al haar locaties. Zorgorganisatie Yulius heeft brons gehaald voor locatie Carnisselanden en rolt dit verder uit naar andere locaties. Lelie Zorggroep heeft de audit gehad en wacht nog op de uitslag. Ook Humanitas en Zonnehuisgroep Vlaardingen werken naar certificering toe.
Subsidies en financiering
De ontzorging bestaat ook uit hulp bij financiering. Stimular heeft in 2021 meerdere scholen geholpen met een SUVIS-subsidieaanvraag, voor het verbeteren van de ventilatie. Ook is voor meerdere deelnemers een aanvraag gedaan voor DUMAVA-subsidie voor het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed. Ze gaan komende jaren aan de slag met de uitvoering.
Organisaties die zelf onvoldoende middelen hebben om de resterende kosten te financieren worden binnen het ontzorgingsprogramma geholpen met het organiseren van financiering.
Quick-wins verduurzamen
De focus in de routekaarten ligt bij de grote energiemaatregelen. Toch zijn vaak ook nog een aantal quick-wins mogelijk: maatregelen die vrijwel niets kosten en direct een besparing opleveren. Mooi meegenomen met de huidige energiekosten. Zo kregen deelnemers ook adviezen die zij snel konden uitvoeren, zoals TL-verlichting door led vervangen, beter inregelen van de verwarming en radiatoren uitzetten in ruimtes die weinig worden gebruikt en close-in boilers uitzetten in ruimtes waar helemaal geen warm water wordt getapt.
Dat goed regelen veel bespaart, heeft de G.H. Kerstenschool gezien. Een nieuwe regeling voor de verwarming en ventilatie maakt het mogelijk om ruimtetemperatuur te verlagen, schakeltijden beter in te stellen, en afwijkingen snel te signaleren. Deze combinatie bespaarde zo’n 20% op het gasverbruik!
