Beschrijving

Stralingsverwarming warmt niet de lucht op, maar voorwerpen en personen. Stralingswarmte (ook wel infrarood verwarming) is te vergelijken met het zitten in de winterzon. De infraroodstraling verhoogt de thermische behaaglijkheid, zodat met een lagere luchttemperatuur in de omgeving kan worden volstaan. Door de lagere luchttemperatuur zijn warmteverliezen door openstaande deuren en ventilatie lager dan bij luchtverwarming met bijvoorbeeld heaters of radiatoren. Doordat infraroodverwarming direct na inschakelen zorgt voor behaaglijkheid, levert dit in ruimtes die kort gebruikt worden een extra besparing op. Het is immers niet meer nodig om een ruimte van te voren op te warmen.

Stralingsverwarming kan 1) elektrisch (infraroodpanelen) of 2) via direct of indirect gasgestookte stralingsverwarming. Ook plafond-, wand-, en vloerverwarming geven hun warmte grotendeels (70 tot 90%) af als straling. Lees daarvoor verder in de maatregel Lagetemperatuur­verwarming. Deze maatregel gaat over infraroodpanelen (elektrische stralingsverwarming).

Infraroodpanelen zijn een mogelijk alternatief voor aardgasgestookte verwarming. Infraroodpanelen zijn vlakke platen die warm worden met een groot stralingsoppervlak aan de voorkant. De achterkant van het paneel is geïsoleerd en verliest daardoor weinig warmte. Hoewel het elektrische verwarming is, gebruiken infraroodpanelen veel minder elektriciteit dan de ouderwetse straalkachel. Infraroodpanelen hebben een oppervlaktetemperatuur van 60 tot 200 graden. Bij panelen met een lage temperatuur is veel meer oppervlakte aan panelen nodig voor de zelfde hoeveelheid warmte. Een paneel kan aan de muur of aan het plafon gemonteerd worden. De panelen zijn nagenoeg onderhoudsvrij.

Toepasbaarheid

Stralingsverwarming is zeer geschikt:

• In slecht geïsoleerde ruimten, bijv. in monumentale gebouwen.
• In ruimten met veel warmteverlies, bijv. door open (rol)deuren of door ventilatie.
• In ruimten met beperkte gebruikstijden, bijv. een klein kantoor bij een werkplaats waar enkele uren per week de administratie wordt gedaan.
• In ruimten waar mensen in een klein deel van de ruimte werken, bijv. werkbanken in combinatie met opslagruimte.
• Als aanvulling op lagetemperatuurverwarming (bijvoorbeeld met warmtepomp) in matig geïsoleerde gebouwen, waar de lagetemperatuurverwarming op zeer koude dagen het gebouw onvoldoende kan opwarmen.

Stralingswarmte is minder geschikt in ruimten die volledig en continu verwarmd moeten worden.

In sommige branches zal infrarood als hoofdverwarming kunnen dienen (loodsen en winkels waar deuren veel open en dicht gaan), in andere branches (bijvoorbeeld zorg, kantoren) zijn infraroodpanelen vooral geschikt om specifieke plekken te verwarmen.

De meeste panelen hebben een stralingsbereik van ongeveer drie meter. Er bestaan ook hoge temperatuur infraroodpanelen, die moeten juist hoger hangen. Dat is voor bedrijfshallen natuurlijk een handige oplossing.

Milieu aspecten

Indien het mogelijk is om met elektrische stralingsverwarming voldoende te verwarmen, dan is 100% aardgasbesparing mogelijk: houd hierbij rekening met een (forse) toename van elektriciteitsverbruik. Infraroodpanelen zijn alleen een duurzame oplossing als deze gebruik maken van echte groene stroom en als onnodig aanstaan wordt voorkomen, bijvoorbeeld met tijdschakelklokken of bewegingssensoren. In ruimtes die volledig en langdurig verwarmd worden zijn warmtepompen vaak een duurzamer alternatief.

Financiële aspecten

Infraroodpanelen zijn in aanschaf een goedkoop alternatief voor een gasgestookte ketel in vergelijking met andere alternatieven zoals de warmtepomp. Over het algemeen is er t.o.v. luchtverhitters minder vermogen nodig om de ruimte te verwarmen, waardoor de kosten veel lager zijn. In sommige gevallen wordt het geïnstalleerd vermogen gehalveerd.

Infraroodpanelen met lage temperatuur kosten circa € 0,25 per Watt (exclusief arbeid) oplopend tot € 1,- per Watt (exclusief arbeid) bij panelen met een hoge temperatuur.

Er wordt bespaard op kosten voor aardgasinkoop en bij volledige overstap op elektrisch verwarmen ook op de kosten van de gasaansluiting. Daar komt elektriciteitsverbruik voor terug.

Infraroodpanelen voor het plaatselijk verwarmen van werkplekken in ruimten met een gemiddelde hoogte van 4 meter staan op de Energielijst (2021, code 270103) en komen daarom, onder voorwaarden, in aanmerking voor Energie Investerings Aftrek (EIA). Dit betekent dat je een extra bedrag ter grootte van 45,5% (2022) van het investeringsbedrag (inclusief montage) ten laste mag brengen van de winst. Zie voor meer informatie www.rvo.nl/eia.

Bronnen: Stichting Stimular, ThermIQ, Black Sun heating