Ga naar de inhoud
  • 010 - 238 28 28
  • mail@stimular.nl

Volg ons:

Linkedin
Milieubarometer
stimular-logo
  • Home
  • Samen met Stimular
    • Bedrijven & organisaties
    • Branches & beleidsmakers
    • Cursussen duurzaamheid
  • Doe-het-zelf
    • Maatregelen
    • Hulpmiddelen
    • MVO
    • Klimaatneutraal ondernemen
    • Duurzaam bedrijfspand
    • Duurzaam bedrijventerrein
    • Biodiversiteit en bedrijven
    • Doe-het-zelf Agenda
  • Nieuws
  • Over ons
  • Home
  • Samen met Stimular
    • Bedrijven & organisaties
    • Branches & beleidsmakers
    • Cursussen duurzaamheid
  • Doe-het-zelf
    • Maatregelen
    • Hulpmiddelen
    • MVO
    • Klimaatneutraal ondernemen
    • Duurzaam bedrijfspand
    • Duurzaam bedrijventerrein
    • Biodiversiteit en bedrijven
    • Doe-het-zelf Agenda
  • Nieuws
  • Over ons

Zoeken

Wat kunnen wij voor je vinden?

CONTACT
  • Home
  • Samen met Stimular
    • Bedrijven & organisaties
    • Branches & beleidsmakers
    • Cursussen duurzaamheid
  • Doe-het-zelf
    • Maatregelen
    • Hulpmiddelen
    • MVO
    • Klimaatneutraal ondernemen
    • Duurzaam bedrijfspand
    • Duurzaam bedrijventerrein
    • Biodiversiteit en bedrijven
    • Doe-het-zelf Agenda
  • Nieuws
  • Over ons
  • Home
  • Samen met Stimular
    • Bedrijven & organisaties
    • Branches & beleidsmakers
    • Cursussen duurzaamheid
  • Doe-het-zelf
    • Maatregelen
    • Hulpmiddelen
    • MVO
    • Klimaatneutraal ondernemen
    • Duurzaam bedrijfspand
    • Duurzaam bedrijventerrein
    • Biodiversiteit en bedrijven
    • Doe-het-zelf Agenda
  • Nieuws
  • Over ons
Stimular
Doe-het-zelf
Duurzaam bedrijfspand
Adviezen per bouwdeel
Watervoorziening en waterafvoer

Watervoorziening en -afvoer

Drinkwaterproductie belast het milieu. Om schoon drinkwater te kunnen maken zijn desinfectiemiddelen en chemicaliën nodig. Daarnaast kan grondwaterwinning leiden tot verdroging van de natuur. Gebruik – koud en warm – drinkwater daarom verantwoord om het milieu te sparen. Je bespaart bovendien energie en geld.

1. Regenwater gebruiken i.p.v. drinkwater
2. (Warm) waterverbruik beperken
3. Energiezuinig warm water
4. Vuil water nuttig gebruiken

1. Regenwater gebruiken i.p.v. drinkwater

Ga na waarvoor je regenwater nuttig kunt gebruiken.

Gebruik Regenwater voor tuin en schoonmaak

Voor het sproeien van de tuin of het wassen van ramen of auto’s is regenwater zeer geschikt omdat er heel weinig kalk in zit. Voor beperkte hoeveelheden volstaat een regenton met aftapkraan aangesloten op de regenpijp. Voor grote hoeveelheden is een speciale installatie nodig. Regenwater i.p.v. leidingwater in wasstraat

Gebruik Regenwater voor doorspoelen toiletten

Regenwater kan ook gebruikt worden voor het doorspoelen van toiletten. Andere toepassingen binnen een utiliteitsgebouw zijn niet toegestaan. Het is daarbij verplicht om periodiek monsters te nemen en deze bij te houden in een logboek. Regenwater in plaats van leidingwater

Gebruik Regenwater voor proceswater

Soms kan ook regenwater gebruikt worden voor proceswater. Denk aan beregenen van planten in een tuincentrum, of demiwater voor industriële toepassingen zoals koeling en reiniging.

Regenwater bespaart 15.000 euro per jaar

Galvani

Galvani, gespecialiseerd in het elektrolytisch verzinken van producten, verbruikte vroeger 20 m³ leidingwater per dag. Tegenwoordig gebruikt het bedrijf gewoon hemelwater. De investering was in drie jaar terugverdiend.

Lees meer

Energie- en waterneutraal voor lage woonlasten

Fier, Annette Groothof

"We hadden de ambitie om het CKM energie- en waterneutraal te maken: een gebouw dat geen fossiele brandstoffen gebruikt en zo min mogelijk leidingwater. Zo blijven de woonlasten laag, en kunnen we meer vrouwen helpen."

Lees meer

Ieder jaar wordt 1200 m3 regenwater gebruikt

Aeres Hogeschool Dronten

De school is uitgerust met een regenwatersysteem waarmee alle toiletten voorzien worden van gefilterd regenwater.

Lees meer

Tuincentrum De Bosrand is letterlijk en figuurlijk groen

De Bosrand

Een ondergrondse waterbuffer van 500 m3 plus hydrofoorpomp zijn er voor de beregening, twee grote lucht-waterwarmtepompen leveren de benodigde warmte en het tuincentrum krijgt 2.200 zonnepanelen.

Lees meer

2. (Warm) tapwaterverbruik beperken

Bespaar op (warm) tapwater met waterbesparende apparatuur, minder (warm) watertappunten en korte leidingen.

Beperk het aantal tappunten (voor warm water)

In veel bedrijven is maar weinig warm water nodig: in de keuken, bij schoonmaakwerkzaamheden en soms voor een douche. Minder plekken voor (warm) tapwater scheelt aanleg- en energiekosten. Steeds meer organisaties verwijderen warm tapwater kranen bij toiletten.

Een extra koud watertappunt om fleswater te voorkomen is wél een goed idee.
Koel water uit kraan i.p.v. uit flessen

Voorkom waterverspilling voor legionellabestrijding

Wanneer er in jouw bedrijf water wordt gesproeid of verneveld, moet je preventieve maatregelen nemen tegen legionella. Door een goed ontwerp van het watersysteem verminder je de kans op legionella en beperk je tevens het water- en energieverbruik.

    • Alleen tappunten die regelmatig (wekelijks) gebruikt worden.
    • Geen ongebruikte delen en dode hoeken in het waterleidingnet.
    • Waterleidingen zo kort mogelijk.
    • Zorg dat de koud- en warmwaterleidingen niet opgewarmd worden tot temperaturen boven 25°C (zogenaamde hotspots) door deze niet in warme ruimten, dichtbij cv-leidingen of dichtbij warmwatercirculatieleiding te leggen, en de warme leidingen te isoleren.

Meer informatie over legionella en leiding- en proceswaterinstallaties: legionellapreventie op de website van RIVM

Plaats waterbesparende douchekop en een thermostaatkraan

Deze combinatie levert een comfortabele en goedkope douchebeurt op. Toepasbaar bij een warmwatersysteem met een lage tapdrempel zoals een boiler, combiketel, of badgeiser. Soms (bijv. in gebouwen met een groot aantal weinig gebruikte douches in ziekenhuizen, verpleeghuizen, of hotels) zijn de zuinigste douches niet mogelijk. Waterbesparende douchekop of doorstroombegrenzer

Gebruik in sportgebouwen, zwembaden en campings aanvullend drukknoppen of tijdknoppen. Douchekraan met drukknop

Kies voor waterbesparende toiletten

Pas bestaande spoelbakken aan met waterbesparende keuzeknop of installeer kleinere.
Waterbesparende toiletreservoirs

Plaats een urinoir

Een urinoir is zuiniger dan een toilet. Er bestaan zelfs waterloze urinoirs, geschikt voor drukbezochte toiletgroepen.

    • Waterbesparende urinoirs
    • Waterloze urinoirs in sanitair met veel bezoekers

Beperk de hoeveelheid water uit de kraan

Zorg ervoor dat de waterstroom uit de kraan afgestemd is op het gebruik. Bijvoorbeeld door een begrenzer in de leiding of in de kraan, een schuimstraalmondstuk klasse A of Z en/of een mengkraan die het waterverbruik reduceert. Elektronische kranen en zelfsluitende kranen zorgen dat het water niet onnodig loopt. Waterbesparende kranen

Zonder aandacht extra kosten

Ziekenhuis Walcheren, Pieter Tramper

"Tien jaar geleden was ons waterverbruik 44.118 m3. Nu is het nog maar 33.569 m3. Structurele aandacht loont."

Lees meer

3. Energiezuinig warm water

Het verwarmen van tapwater wordt steeds vaker losgekoppeld van ruimteverwarming, zodat voor beide de meest efficiënte oplossing gekozen kan worden. Een ander belangrijk aanknopingspunt voor energiezuinig warm tapwater is het besparen op leiding- en stilstandverliezen. En natuurlijk is ook de gebruikte warmtebron belangrijk.

Zorg voor korte en dunne leidingen

Dit is met name belangrijk voor warmwaterkranen in de keuken omdat deze vaak voor korte tijd worden gebruikt. Overweeg bij lange leidingen het water te verwarmen bij het tappunt. Productie warm tapwater op afnamepunt

Probeer circulatieleidingen te voorkomen

Een circulatieleiding geeft veel energieverlies (zo’n 30%) en zomers levert dat mogelijk een extra koellast. Probeer daarom uit te komen op een oplossing zonder circulatieleiding.

Isoleer warmwaterleidingen

Isoleer leidingen in onverwarmde ruimtes en leidingen die relatief veel gebruikt worden. Isoleer een circulatieleiding volledig. Echter, de aftakkingen, waarin het water niet circuleert, mogen niet geïsoleerd worden, omdat dat een verhoogd legionellarisico oplevert. Vergeet de appendages (kranen en afsluiters) niet.

    • Isoleer leidingen
    • Isoleer appendages

Neem een zonneboiler

Als je douches hebt die dagelijks gebruikt worden of als je voor andere activiteiten meer dan 100 m3 warm water per jaar gebruikt, is een zonnecollector met boiler interessant. Zonneboiler

En specifiek voor buitenzwembaden: Verwarm douchewater voor met zonnewarmte

Kies een warmwatervoorziening met weinig leiding- of stilstandverliezen.

Voordat er warm tapwater uit de kraan stroomt gaat er vaak veel warmte verloren. Aan de ene kant via (ring)leidingen en aan de andere kant door stilstandsverlies in boilers. Op de volgende manieren beperk je deze verliezen.

    • Productie warm tapwater op afnamepunt (geen leidingverlies)
    • Doorstroom­­apparatuur i.p.v. close-in boiler voor warm tapwater (geen leidingverlies en geen stilstandverlies)
    • Productie warm tapwater afstemmen op behoefte (minder stilstandverlies)

Installeer een tijdschakelaar op elektrische boilers

Boilers verbruiken continu energie om de voorraad water warm te houden. Een tijdschakelaar die de boiler buiten werktijd uitschakelt, verdient zich binnen twee jaar terug. Tijdschakelaar voor boiler voor warm tapwater 

Gebruik restwarmte voor het maken van warm tapwater

Ga na of je geschikte restwarmtebronnen hebt om warm tapwater mee te bereiden, zo nodig in combinatie met elektrische naverwarming.

    • Warmtepompboiler  (ventilatielucht)
    • Gebruik restwarmte koel- en vriesinstallatie
    • Gebruik warmte uit koelwater en proceswater
    • Gebruik warmte uit proceswater voor CIP en/of warm tapwater

Kies een efficiënte ketel of ander tapwaterapparaat

Een (gasgestookte) HR-boiler bespaart 20% op warmwaterbereiding t.o.v. een ‘conventionele’ boiler. Maar, beter nog is het om over te stappen op een gasloze oplossing (hoge temperatuur warmtepomp, elektrisch doorstroomapparaat, warmtenet of desnoods elektrische boiler). Ga na welke van deze oplossingen bij jouw situatie past, dit is sterk afhankelijk van de warm-tapwatervraag, aanwezige warmtebronnen en leidinglengtes.

    • Gasgestookte HR-boiler i.p.v. conventionele boiler
    • Warmtepompboiler
    • Doorstroom­­apparatuur i.p.v. close-in boiler voor warm tapwater
    • Aansluiten op een warmtenet

Binnen nu en vijf jaar een energieneutrale camping

Kampeerdorp de Zandstuve, Gerdinand Eshuis

"Onze camping staat midden in de natuur en dat willen we ook uitstralen". De eerste stappen naar energieneutraal zijn gezet met zonnecollectoren en een warmtepomp.

Lees meer

Nul-op-de-meter bedrijfspand

Ato Bedrijfstrainingen

Sinds een paar jaar liggen er zonnepanelen op het dak waardoor het bedrijf de stroomrekening grotendeels doorstreept. Om ook een streep door de gaskosten te zetten, maakt het bedrijf gebruik van een pelletketel én een zonneboiler.

Lees meer

Vanaf het 7e jaar gaat geld worden ‘verdiend’

Flidunen

Sportcomplex Flidunen op Vlieland is onlangs heropend en verbruikt nu 64% minder energie. Dit door besparen (HR++-glas en zwembadafdekking) en duurzaam opwekken (pv en heat pipes).

Lees meer

BovenIJ stapt over op stadswarmtenet

BovenIJ ziekenhuis, Willy Frits (teamhoofd algemene techniek)

Het ziekenhuis is overgestapt van aardgas op warmte van het stadswarmtenet. Met deze restwarmte van een afvalverbrandingsinstallatie bespaart BovenIJ 50% CO2.

Lees meer

4. Vuil water nuttig gebruiken

Het is niet altijd nodig vuil water op het riool te lozen. Soms is het zinvol de warmte uit het water te halen.

Gebruik een helofytenfilter voor eigen afvalwaterzuivering

Een helofytenfilter kan gebruikt worden om afvalwater uit bijvoorbeeld de (glas-) tuinbouw, van een huishouden of restaurant te zuiveren om het daarna op het oppervlaktewater te mogen lozen. Helofytenfilter voor eigen afvalwaterzuivering

Win warmte terug uit douchewater

De douchewaterwarmtewisselaar (douche-wtw) wint warmte terug uit het douchewater dat anders direct in het riool terecht zou komen. Win warmte terug uit douchewater (douche-wtw)

Bierbrouwende monniken zuiveren afvalwater in tropische kas

Abdij Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven

De broeders van de Abdij Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven brouwen bieren van La Trappe Trappist een flink stuk duurzamer. Dit dankzij de nieuwe waterzuivering: de Biomakerij. Deze plantenkas zuivert het afvalwater van de abdij.

Lees meer

Duurzame watervoorziening en waterafvoer

Op deze pagina hebben we vele adviezen voor een duurzame watervoorziening en waterafvoer verzameld. Andere aandachtsgebieden voor een duurzaam bedrijfspand zijn Efficiënte inrichting, Verlichting, Elektrische apparatuur en Stoffering en meubilair.

VORIGE
VOLGENDE

Wegwijzer duurzaam bedrijfspand

  • Hoofdpagina
  • Adviezen per bouwfase
  • Adviezen per bouwdeel

Inhoudsopgave

ondersteuning nodig?

Verhuizen, nieuwbouw of uitbreiding is de kans om duurzamer en efficiënter te gaan ondernemen. Stimular kan met jou meedenken en duurzaam verhuisadvies geven.

Neem contact met ons op

Navigatie

  • Samen met Stimular
  • Doe-het-zelf
  • Nieuws
  • Over ons
  • Samen met Stimular
  • Doe-het-zelf
  • Nieuws
  • Over ons

DIRECT NAAR

  • Bedrijven & organisaties
  • Branches & beleidsmakers
  • Cursussen duurzaamheid
  • Stimular-Maatregelen
  • Bedrijven & organisaties
  • Branches & beleidsmakers
  • Cursussen duurzaamheid
  • Stimular-Maatregelen

Contact

  • mail@stimular.nl
  • 010 - 238 28 28
  • Botersloot 177, 3011 HE Rotterdam

Volg ons

Linkedin

Stimular nieuwsbrieven

Abonneer nu

Abonneer je nu!

* verplicht veld
  • Over Stimular-projecten en -producten (zoals de Milieubarometer ) om samen verduurzaming te versnellen
  • Prikkelende praktijkvoorbeelden, handige hulpmiddelen, milieubewuste maatregelen en praktische wegwijzers om zelf verduurzaming te versnellen.
  • Nieuws & tips over het behalen en behouden van het CO2-bewust certificaat en het gebruik van de Milieubarometer daarbij.
  • Privacyverklaring
  • Cookiebeleid
  • Colofon
  • Disclaimer
  • In English
  • Privacyverklaring
  • Cookiebeleid
  • Colofon
  • Disclaimer
  • In English

© 2020 Stichting Stimular

Abonneer je nu!

Abonneer je op onze doe-het-zelf-nieuwsbrief met inspirerende voorbeelden, hulpmiddelen en maatregelen om met je bedrijf of organisatie te werken aan duurzaam ondernemen. Max. 10 keer/jaar.

Je ontvangt een e-mail om je aanmelding te bevestigen.