Beschrijving
Met een daglichtafhankelijke regeling wordt de hoeveelheid kunstlicht afgestemd op de lichtbehoefte, afhankelijk van de hoeveelheid daglicht. Er zijn regelingen (lichtmanagement) die de verlichting aan- en uitschakelen en regelingen die de hoeveelheid verlichting traploos regelen (bijv. via dimmers of voorschakelapparatuur). De daglichtafhankelijke regeling kan gekoppeld worden aan een lamp, een lichtstraat of de gehele verlichting in een gehele ruimte.
Voor een daglichtregeling is het handig als de verlichting evenwijdig aan het raam of het daklicht is aangebracht en in zones is opgedeeld. Met name de lampen nabij het raam of het daklicht kunnen uitgeschakeld worden als het daglicht toeneemt.
Toepasbaarheid
Rendabel bij ruimten met voldoende daglichttoetreding zoals bij raamzones of daklichten. Een vuistregel is minimaal 10% daglichtoppervlak op het dak of minimaal 30% daglichtoppervlak in de gevel. In nieuwbouw mogen daglichtafhankelijke regelingen eigenlijk niet ontbreken in combinatie met (meer) lichtmanagement: Daglicht via gevel, Daglicht via dak en Daglichtgeleidingssysteem.
Hoogfrequente TL-verlichting en LED zijn traploos dimbaar. Conventionele TL-verlichting, met of zonder HF-voorschakelapparatuur, is niet dimbaar, maar kan met een daglichtafhankelijke regeling aan- of uitgeschakeld worden. Let op, zet de tijd niet te krap. Veel aan- en uitschakelen verkort de levensduur van de lamp sterk.
Milieu aspecten
Besparing op het elektriciteitsverbruik voor verlichting tot 50%. Wanneer daglicht beperkt is, zal de besparing 20 tot 30% zijn.
Financiële aspecten
Hoe meer lampen op één regeling geschakeld kunnen worden, hoe groter de energie- en kostenbesparing.
- Een schakeling wordt meestal aangebracht per rij of schakelgroep en kost ongeveer € 100. € 20 per armatuur in een lichtstraat of -groep is een goede inschatting.
- Als de dimregeling per rij of schakelgroep wordt aangebracht kost dit ook ongeveer € 100. € 20 per armatuur in een lichtstraat of -groep is een goede inschatting.
- De meerkosten van een dimbaar HF-TL armatuur bedragen € 30 tot € 70 per armatuur ten opzichte van een niet-dimbaar armatuur. Deze kosten bevatten eveneens de kosten voor het dimbaar maken van het voorschakelapparaat. Een standaard HF-TL armatuur kan niet zonder aanpassing worden gedimd.
Aanvullende informatie
Controleer jaarlijks of de regeling nog werkt op een zonnige dag.
Uit de praktijk blijkt dat daglichtafhankelijke regelingen en schakelingen het hoogste rendement halen bij daglichttoetreding via de noordgevel en via het dak. Op gevels in de andere windrichtingen wordt het rendement van de daglichtafhankelijke regeling voornamelijk bepaald door de keuze van het type zonwering.
Bronnen: Stichting Stimular, Erkende Maatregelenlijst 2019